Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi’nin (TRAI) yayımladığı Yapay Zeka Araştırması, Türkiye’de kurumların yapay zeka uygulamalarına yönelik olgunluk seviyesini ortaya koydu. 126 kurumun katılımıyla hazırlanan rapora göre, yapay zekayı aktif olarak kullanan şirketlerin oranı yüzde 15,2, beş ve üzeri proje yürüten kurumların oranı ise yüzde 32,8 seviyesine ulaştı.
Stratejisini yönetim kurulu düzeyinde tanımlayan şirketlerin oranı yüzde 37,6 olurken, kurumların en çok zorlandığı alanlar yetenek (yüzde 58), bütçe (yüzde 57) ve kurum kültürü (yüzde 55) olarak öne çıktı. Üretken yapay zekada en çok kullanılan modeller ise OpenAI (yüzde 80), Microsoft Copilot (yüzde 44) ve Google Gemini (yüzde 42) oldu.
TRAI Türkiye Yapay Zeka Zirvesi’nde sonuçları açıkladı
TRAI, “Zekanın Ötesi” temasıyla düzenlediği Türkiye Yapay Zeka Zirvesi kapsamında araştırma sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Çalışma, Türkiye’de kurumların yapay zeka stratejilerini, uygulama alanlarını ve karşılaştıkları temel engelleri kapsamlı biçimde analiz etti.
Verilere göre Türkiye’de her 6 şirketten biri yapay zekayı aktif olarak kullanıyor. Beş ve üzeri yapay zeka projesi yürüten kurum oranının yüzde 32,8’e ulaşması, yapay zekanın kurumsal yapılarda giderek stratejik bir konuma taşındığını gösteriyor.
Şirketlerin üçte biri stratejisini yönetim kurulu düzeyinde tanımladı
Araştırmada, kurumların yüzde 37,6’sının yapay zeka stratejisini yönetim kurulu seviyesinde onaylamış olduğu görüldü. Ancak önemli bir kısmının hâlâ hazırlık veya taslak aşamasında olduğu belirtiliyor.
Yapay zekanın kurum stratejisinde en çok öne çıkan amaçlar ise:
-Operasyonel verimliliği artırma
-Maliyetleri düşürme
-Karar destek mekanizmalarını güçlendirme
Ayrıca, yapay zekayı organizasyonel yapısına entegre eden şirket sayısının arttığı, dedike yapay zeka ekibine sahip kurum oranının yüzde 15,2’ye yükseldiği kaydedildi. Bu ekiplerin yüzde 42’si 4–10 kişiden oluşuyor ve çoğunlukla veri analitiği birimleriyle entegre çalışıyor.
Üretken yapay zekada model çeşitliliği artıyor
TRAI raporu, Türkiye’de üretken yapay zeka (GenAI) alanında önemli bir ivme olduğunu gösteriyor.
Kurumlar içerik üretimi, müşteri iletişimi, kurumsal eğitim, kodlama desteği ve raporlama süreçlerinde üretken yapay zeka uygulamalarını yaygın biçimde test ediyor.
Model kullanım oranları ise şöyle:
-OpenAI: %80
-Microsoft Copilot: %44
-Google Gemini: %42
-Anthropic Claude, Meta Llama ve Mistral: Yükselen alternatif modeller
Bu tablo, kurumların tek model ya da tek ekosistem odaklı değil; hibrit model stratejilerine yöneldiğini ortaya koyuyor.
Raporda üretken yapay zekanın en çok kullanıldığı iş alanları şu şekilde sıralanıyor:
-Chatbotlar ve kurumsal asistanlar
-Copilotlar ve kodlama destek sistemleri
-İçerik üretimi ve özetleme araçları
-RAG tabanlı çözümler
-Kurumsal bilgi yönetimi sistemleri
Ajan tabanlı yapay zeka uygulamaları yeni dönemin habercisi
Araştırmada “bir sonraki dalga” olarak tanımlanan ajan tabanlı yapay zeka sistemleri, Türkiye’de şirketlerin gündemine girmeye başladı.
Kurumların yarısından fazlası ajan sistemlerle ilgili pilot proje veya kavramsal kanıt (PoC) çalışmaları yürüttüğünü belirtti.
Öne çıkan platformlar arasında:
-Microsoft Copilot Studio
-LangChain
-Google AI Agent Builder
Uygulama alanlarında ise HR Agent, Finance Agent, CRM Agent ve Doküman Asistanı gibi çözümler dikkat çekiyor.
Bu bulgular, Türk şirketlerinin üretken yapay zekadan “düşünen ve aksiyon alan sistemler” aşamasına doğru geçiş yaptığını ve ajan mimarilerin kurumlarda stratejik bir dönüşüm aracı haline geldiğini ortaya koyuyor.
Dijital dönüşümde üç temel engel: yetenek, bütçe, kurum kültürü
TRAI araştırması, kurumların yapay zeka dönüşümünde en çok zorlandığı alanların:
-Yetenek eksikliği (yüzde 58)
-Bütçe yetersizliği (yüzde 57)
-Kurum kültürü (yüzde 55)
olduğunu gösteriyor.
Kurumların en çok ihtiyaç duyduğu destek başlıkları ise “doğru kullanım alanlarının belirlenmesi”, “uygulama sürecinin yönetimi” ve “organizasyonel adaptasyon” olarak öne çıkıyor.
Altyapı tarafında şirketlerin büyük çoğunluğu Microsoft Azure kullanırken, Google Cloud ve AWS de yaygın tercih edilen platformlar arasında. Hibrit yapıların artışı, veri ve üretken yapay zekâ altyapılarında çoklu sistem kullanımının benimsendiğini gösteriyor.
“Türkiye’nin potansiyeli büyük, ancak vizyoner liderliğe ihtiyaç var”
Araştırma sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan TRAI Kurucusu Halil Aksu, yapay zekanın Türkiye için tarihi bir dönüşüm fırsatı sunduğunu belirterek şunları söyledi:
“Yapay zeka artık yalnızca bir teknoloji değil; geleceğin dili, ekonomilerin motoru, rekabetin yeni ölçüsü. Türkiye’de kurumlar bu dönüşümün farkında ancak strateji, yetkinlik ve kültür alanlarında gelişim alanlarımız var. Bu rapor, Türkiye’nin yapay zeka yolculuğuna ayna tutarken aynı zamanda bir çağrı niteliğinde. Potansiyelimiz büyük; fakat bu potansiyeli gerçeğe dönüştürmek için vizyoner liderliğe, güçlü iş birliklerine ve kararlı adımlara ihtiyaç var.”
