Diizosiyanatlarla İlgili REACH Kısıtlaması
Poliüretan (PU) yapıştırıcılar ve sızdırmazlık ürünleri çok yönlü, yenilikçi ve güvenlidir. İnşaat, paketleme, otomotiv, mobilya, mühendislik, denizcilik, ulaşım ve daha birçok alanda çok çeşitli uygulamalarda kullanılırlar. PU ürünleri, diizosiyanatlar ve poliollerin reaksiyona girmesiyle yapılır.
Poliüretan kimyası çok yönlü olduğundan, çok çeşitli kimyasal ve fiziksel özellikler sergileyen özel yapıştırıcılar ve dolgu macunları üretilebilir. Poliüretan yapıştırıcılar ayakkabı montajında, otomotiv iç mekanlarında, ön cam yapıştırmada ve tekstil laminat olarak kullanılmaktadır.
Konveyör bantları genellikle poliüretan yapıştırıcılar kullanılarak kapatılır ve poliüretan bağlayıcılar, sunta oluşturmak için talaş ile karıştırılır. Poliüretan dolgu macunları yol onarımında, sıhhi tesisatta, inşaatta ve yüksek mukavemetli, suya dayanıklı bir contaya ihtiyaç duyulan her yerde kullanılır.
Poliüretan dolgu macunları, büküldükten veya çekildikten sonra şekli korumak için mükemmel stres geri kazanımı, hızlı kürlenme oranları ve hatta astarlanmamış betona yapışma sağlar. Poliüretan yapıştırıcılar ve dolgu macunları da çevredeki yüzeylere uyacak şekilde boyanabilir, ancak bazı bağlayıcı maddeler boyanamaz.
Diizosiyanatlar Nedir?
1940’ların sonlarından beri, çok yönlü kimyasal yapı taşlarından oluşan bir aile olan diizosiyanatlar, sert ve esnek köpükler, kaplamalar, yapıştırıcılar, sızdırmazlık malzemeleri ve elastomerler (CASE) gibi poliüretan ürünleri yapmak için kullanılmıştır. Her gün güvendiğimiz ürünlerin çoğu, diizosiyanatlar nedeniyle geliştirilmektedir. Poliüretan üretiminde kullanılan diizosiyanatlar iki tipe ayrılır: aromatik diizosiyanatlar ve alifatik diizosiyanatlar. İki ana aromatik diizosiyanat vardır: Toluen Diizosiyanat (TDI) ve Metilendifenil Diizosiyanat (MDI).
TDI, öncelikle esnek köpüklerin üretiminde kullanılmaktadır.
*Diisocyanates (DII)’nin ikinci türü olan MDI, iki biçimde gelir; saf MDI ve polimerik MDI (PMDI).
• Saf MDI, boyalar, yapıştırıcılar ve hava koşullarına dayanıklı malzemeler gibi kaplamalar, yapıştırıcılar, sızdırmazlık malzemeleri ve elastomerler (CASE) gibi çeşitli poliüretan ürünlerin üretiminde kullanılır.
• PMDI, çok çeşitli sert, esnek, yarı sert ve poliizosiyanürat ve termoset köpükler üretmek için kullanılan çok yönlü bir üründür.
REACH Kısıtlaması Ne Anlama Geliyor?
Diizosiyanatlarla ilgili REACH kısıtlaması, REACH Komitesi sırasında 4 Şubat 2020’de kabul edildi ve 4 Ağustos 2020’de yayınlandı. Kısıtlama, diizosiyanatları ve diizosiyanatları içeren karışımları kullanan işçiler için yeni asgari eğitim gereklilikleri getiriyor.
Sektörün eğitim gereksinimlerine hazırlanması gereken geçiş dönemi, resmi Avrupa Dergisi’nde yayınlandığı tarihten itibaren 3 yıldır ve 24 Ağustos 2020’den itibaren geçerlidir. Bu, kapsam dahilindeki ürünlerle ilgilenen tüm çalışanların 24 Ağustos 2023’e kadar eğitilmesi gerektiği anlamına gelir.
Bu, toplam monomerik diizosiyanat konsantrasyonu >%0,1 olan ürünlerin tüm profesyonel ve endüstriyel kullanıcıları için geçerli olacaktır. Personelin 24 Ağustos 2023’e kadar diizosiyanat içeren ürünleri güvenli bir şekilde nasıl kullanacakları konusunda eğitilmeleri ve sertifikalandırılması gerekecektir.
Ayrıca bu tür ürünler, 24 Şubat 2022 tarihinden itibaren etiketlerinde eğitim gerekliliğini belirten bir ibare taşımalıdır. Etiketlerde şu bilgiler yer alacaktır: “24 Ağustos 2023’ten itibaren yeterli eğitim endüstriyel veya profesyonel kullanımdan önce gereklidir.”
FEICA (Association of the European Adhesive & Sealant Industry), diizosiyanat üreticilerinin endüstri birlikleri olan ISOPA (European Diisocyanate & Polyol Producers Association) ve ALIPA (European Aliphatic Isocyanates Producer Association) ile koordineli olarak, üyeleri ve yapıştırıcı veya sızdırmazlık maddesi kullanıcıları tarafından kullanılmak üzere eğitim materyali hazırlamaktadır. Bu eğitim mataryellerin tüm PU ürünleri kullanıcılarının 24 Ağustos 2023’e kadar eğitilmesi ve sertifikalandırılması için Şubat 2022’de kullanıma sunulmasını bekleniyor.
Kısıtlamanın Kapsamı
Avrupa Birliği üyesi ülkelerde geçeerli olacak Yeni Kısıtlama kapsamında, diizosiyanat tedarikçileri, alıcıya, madde(ler) veya karışım(lar)ın tedarik edildiği Üye Devlet(ler)in resmi dil(ler)inde eğitim materyalleri ve kurslar verilmesini sağlayacaktır. Eğitim, bileşim, ambalaj ve tasarım dahil olmak üzere tedarik edilen
ürünlerin özgünlüğünü dikkate alacaktır. • Eğitim, sınıf içi eğitim/sanal sınıf içi eğitim olarak, bir danışman veya kamu otoriteleri tarafından ya da çevrimiçi eğitim olarak gerçekleştirilecektir;
• Eğitimler, akredite eğitmenler aracılığıyla gerçekleştirilebilir;
• Diizosiyanatların kullanıcısı – kullanıcının işvereni veya serbest meslek sahibi – eğitimin tamamlandığını belgelemelidir;
• Her çalışanın, somut görevle birlikte diizosiyanatların kullanımına bağlı olarak içerik ve eğitim süresi ile her beş yılda bir eğitim alması gerekecektir;
• Endüstrinin eğitim gereksinimlerine hazırlanması gereken geçiş dönemi, resmi Avrupa Dergisi’nde (24 Ağustos 2023) yayınlandığı tarihten itibaren 3 yıldır.
• Eğitimler, kullanıcının faaliyet gösterdiği ilgili Üye Devlet tarafından belirlenen hükümlere uygun olmalıdır. Üye Devletler, Kısıtlamanın minimum gereklilikleri karşılandığı sürece kendi gerekliliklerini uygulamaya devam edebilir.
• Eğitim, saha dışı/yerinde eğitim kursları, E-öğrenme, eğitimin ürün sunumuna entegrasyonu dahil olmak üzere çeşitli şekillerde gerçekleştirilebilir;
• Üye Devletler, belirlenmiş eğitim gerekliliklerini, mesleki astım ve mesleki solunum ve deri hastalığına ilişkin rapor edilen vakaların sayısını, herhangi bir ulusal mesleki maruziyet düzeyini ve uygulama faaliyetlerine ilişkin bilgileri rapor etmelidir.
ISOPA ve ALIPA’nın üye şirketleri ve ilgili alt kullanıcıların ticaret birlikleri, mümkün olan en kısa sürede mevcut olacak gerekli eğitim materyallerini geliştirmek için birlikte çalışıyor.
Eğitim Programı Diizosiyanat üreticileri, REACH Kısıtlamasının yürürlüğe girmesinin ardından kullanıma sunmaya hazırladığımız kapsamlı bir eğitim materyalleri paketinin geliştirilmesine yatırım yaptı.
ISOPA ve ALIPA, eğitim gereksinimleri ve eğitim materyallerinin mevcudiyeti konusunda değer zincirini eğitmek için çalışacaktır. FEICA ayrıca, eğitim materyallerinin beklentilerini karşılamasını sağlamak ve AB genelinde uyumlu bir yaklaşımı teşvik etmek için Üye Devletlerle birlikte çalışacak.
FEICA, kolay kullanılabilirlik için çevrimiçi eğitimi kullanıma sunmayı planlıyor. Ek olarak, materyal bireysel sınıf eğitimi için kullanılabilir hale gelecektir. Ürünü uygulayan tüm profesyonel ve endüstriyel kullanıcılar için final sınavı da dahil olmak üzere eğitime katılımı kanıtlamak için bir sertifikaya sahip olmak zorunlu olacaktır. Kabul edilen yasal metin, eğitimin bir İş Sağlığı ve Güvenliği uzmanı tarafından verilmesini şart koşmaktadır. İşverenler, çalışanlarına verilen eğitimlerin kayıtlarını tutmalıdır. Üye Devletler tarafından REACH kısıtlamasında tanımlananların ötesinde ek gereklilikler eklenebilir. Eğitimin her üye ülkede nasıl uygulanacağı konusunda daha fazla açıklama yapılması gerekmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular *
Diizosiyanatlar güvenli midir? Herhangi bir madde gibi, kimyasallar ilgili risk yönetimi ve güvenlik önlemlerine göre işlendiğinde diizosiyanatların kullanımı güvenlidir. Bitmiş ürünlerde neredeyse hiç diizosiyanat bulunmadığını vurgulamak da önemlidir. Diizosiyanatlar yalnızca reaktif kimyasallar olarak kullanılır; PU ürününü oluşturmak için poliol ile reaksiyona girerler ve reaksiyon sırasında tükenirler.
*Solunum hassasiyeti nedir? Duyarlılık, maruz kaldıktan sonra bir kişinin maddeye alerjisi olabileceği anlamına gelir. Duyarlıysa, kişi maddeyle her tekrar temas ettiğinde (çok düşük konsantrasyonlarda bile) kişi, solunumla ilgili etkilere (örn. astım) yol açan yüksek bir alerjik reaksiyona sahip olabilir. Diizosiyanatlarla ilişkili astımı olan bireylerin çoğu, maruziyet sona erdikten sonra kısmi veya tam iyileşme gösterir.
*Ben bir bayi/distribütörüm. Ne yapmam gerekiyor? Ürün tedarikçinizden aldığınız bilgileri müşterilerinize iletin.
*Tüketici kullanımı için PU ürünleri ne olacak? Yeni düzenleme yalnızca profesyoneller ve endüstri için geçerlidir. Tüketici kullanımı için ayrı bir kısıtlama birkaç yıl önce yürürlüğe girdi.
*Bu yönetmelik hangi tarihte yürürlüğe girecek? Yeni düzenleme 4 Ağustos 2020’de kabul edildi ve 24 Ağustos 2020’de yürürlüğe girdi; bu, 24 Ağustos 2023’e kadar tüm PU ürünleri kullanıcılarının eğitilmesi ve sertifikalandırılması gerektiği anlamına geliyor.
*Ambalajımın etiketini ne zaman güncellemeliyim? Yasal gereklilikler 24 Şubat 2022 tarihinden itibaren ambalaj üzerinde görünmelidir.
*PU yapıştırıcılar ve sızdırmazlık ürünleri piyasada kalacak mı? Kısıtlama, ürün mevcudiyetini kısıtlamayı değil, diizosiyanatların güvenli olmayan şekilde işlenmesini önlemeyi amaçlamaktadır. Birçok uygulamada benzersiz özellikleri nedeniyle PU yapıştırıcılar ve sızdırmazlık ürünleri yaygın olarak bulunacaktır.
Kaynak:
https://www.feica.eu/information-center/latest-news/a-safefuture-for-polyurethane-products https://app.croneri.co.uk/feature-articles/diisocyanates-andforthcoming-training-requirements?product=133%5D http://www.safeusediisocyanates.eu/diisocyanates-reach https://dii.americanchemistry.com/Diisocyanates-Explained/ https://polyurethane.americanchemistry.com/CASE/
Hazırlayan: B. Serhat Cengiz