Günümüzde pek çok sağlık profesyoneli kekik bitkisi ve bu bitkiden elde edilen ekstrelerin gribe karşı kullanımını önermektedir. Bu yazı kekiğin tıbbi kullanımının değerlendirmesine ilişkin olarak Avrupa İlaç Ajansı, Bitkisel Tıbbi Ürünler Komisyonu (HMPC)’nun bilimsel yorumlarını içermektedir.
Kekik Nedir?
Kekik, Thymus vulgaris L. veya Thymus zygis L. bitkilerinin yaprak ve çiçeklerinin ortak ismidir. HMPC’nin bu değerlendirmesi kekiğin yapraklarının ve çiçeklerinin kurutulmasıyla hazırlanan kekik bitkisini veya yapraklarından ve çiçeklerinden sıvı ve katı ekstreler olarak elde edilen kekik preparatlarını kapsamaktadır. Bitki, bir çözücü (su ve etanol gibi) içine konularak sıvı ekstresi elde edilir. Çözücü daha sonra soft veya kuru bir özüt elde etmek için kısmen veya tamamen buharlaştırılır.
Kekik preparatlarını içeren bitkisel ilaçlar genellikle içilecek bitkisel çay olarak veya ağızdan alınacak sıvı veya katı formlarda bulunur.
HMPC, kekiğin halk tıbbında uzun süreden beri kullanımda olması nedeniyle, kekik preparatlarının soğuk algınlığı ile ilişkili (göğüs) öksürükler için kullanılabileceği sonucuna varmıştır. Bu, klinik çalışmalarla yeterli kanıt sunulmamasına rağmen, listedeki bitkisel ilaçların etkinliğinin kabul edilebilir olduğu ve en az 30 yıldır (AB içinde en az 15 yıl dahil) güvenli bir şekilde kullanıldıklarına dair kanıtların olduğu anlamına gelir.
Ayrıca, amaçlanan kullanım tıbbi gözetim gerektirmez. Kekik preparatlarının çoğu sadece 12 yaşın üzerindeki yetişkinlerde ve ergenlerde kullanılmalıdır ancak, nadiren 4 yaşın üzerindeki çocuklarda da kullanılabilir. Semptomlar bir haftadan uzun sürerse veya ilacın kullanımı sırasında kötüleşirse, bir doktora veya sağlık uzmanına danışılmalıdır.
Kekik içeren ilaçlar Lamiaceae (Labiatae) ailesinin diğer bitkilerine alerjisi olan hastalarda kullanılmamalıdır. Mide sorunları oluşabilir.
Güvenli kullanım için uygun önlemler de dahil olmak üzere, kekik içeren ilaçlarla ilişkili riskler hakkında daha fazla bilgi, ajansın web sitesinde yer alan monografta bulunabilir.
Hülya Dağöttüren
Biokimya Uzmanı- M.B.A.
T.C. Yeditepe Üniversitesi
Tıbbi Cihaz ve Kozmetik Ar-Ge ve
Üretim Koordinatörü
