Güneydoğu’da kuraklığa rağmen sürdürülen izinsiz mısır ekimi, bölgedeki enerji sorununu tetikliyor. Kaçak trafo ve ruhsatsız kuyular, orta ölçekli bir şehrin elektriğini tek başına tüketiyor. Dicle Elektrik, iklim ve altyapı şartlarına uygun tarımsal üretim planlamasının zorunluluğuna dikkat çekiyor.
Kaliteli, kesintisiz ve sürdürülebilir enerji dağıtımı hedefiyle faaliyetlerini sürdüren Dicle Elektrik, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde artan izinsiz mısır ekiminin enerji altyapısını zorladığını açıkladı. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından su kıtlığı nedeniyle ikinci ürün mısır ekiminin yasaklandığı Mardin ve Şanlıurfa’da üreticilerin yasağa uymadığı, ruhsatsız açılan kuyularla kaçak elektrik kullanılarak sulama yapıldığı belirtiliyor.
Enerji tüketimi orta ölçekli şehir seviyesinde
Dicle Elektrik verilerine göre, 2025 yılı itibarıyla Şanlıurfa ve Mardin’de toplam 1 milyon 647 bin dekar alanda mısır ekimi yapıldı. Sulama için kullanılan güçlü motopomplar yüzlerce metre derinlikten su çekiyor. 100 dönümlük bir mısır tarlasının sulanması için ortalama 130 bin kWh elektrik gerekiyor. Bu miktar, binlerce hanenin aylık tüketimine eş değer.
“Buğday 4, mısır 9 defa sulanıyor”
Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, yasağın arkasındaki teknik ve çevresel nedenleri şu sözlerle açıkladı:
“Bölgemizde buğday 4 defa sulanırken, mısırda bu sayı 8-9’a çıkıyor. 100 dönüm mısır arazisinin sulanması için yaklaşık 122 bin ton su gerekirken, bu miktardaki suyla 400 dönüm buğday sulanabiliyor. Mısırın yüksek su ve enerji ihtiyacı, bölgenin sınırlı kaynakları üzerinde ağır bir yük oluşturuyor. Bu tablo yalnızca bölgesel değil, ulusal ölçekte de enerji dengesini tehdit ediyor.”
Soya umut vadediyor
Dicle Elektrik, çözüm için daha az su ve enerji tüketen ürünlere yönelmenin önemini vurguluyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın %75 hibe desteğiyle yapılan soya denemelerinin yüksek verim verdiğini belirten Arvas, “Soya, daha az su ve enerjiyle daha sürdürülebilir bir alternatif” dedi.
Kuraklık son 52 yılın en kötü seviyesinde
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü’nün Haziran 2025 raporuna göre, bölgede yalnızca 1,7 mm yağış kaydedildi; bu miktar uzun yıllar ortalamasına göre %80 daha az. 2024-2025 su yılı yağışları da normalin %26 altında kalarak son 52 yılın en düşük seviyesine indi. Şanlıurfa ve Şırnak’ta sıcaklıkların 49-50°C’ye ulaştığı günler kaydedildi.
Kaçak trafolar büyüyen risk
2025 Ağustos itibarıyla 11 bin 454 kaçak trafo tespit edildi. Bunların 7 bin 49’u aboneliği olmayan kişilerce, 4 bin 405’i ise resmi aboneliği olmasına rağmen kaçak elektrik kullananlarca işletildi. En fazla kaçak trafo, 6 bin 416 adet ile Şanlıurfa’da belirlendi.
“Yeteri Kadar” kampanyası
Dicle Elektrik, yalnızca denetim değil, bilinçlendirme faaliyetleri de yürütüyor. “Yeteri Kadar” sosyal sorumluluk kampanyası kapsamında çiftçilere eğitimler verilirken, İl Milli Eğitim Müdürlükleri iş birliğiyle çocuklara tiyatro, yarışmalar ve eğitim materyalleriyle su ve enerji verimliliği bilinci kazandırılıyor.
