Türkiye’de istihdam edilen kişi sayısı son çeyrekte 41 bin kişi azalırken, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından “âtıl işgücü” olarak nitelendirilen gerçek işsizlik oranı 3,5 puan artışla yüzde 32’ye yükseldi.
Türk ekonomisinin kırılgan yapısı işsizlik rakamlarındaki yarayı derinleştirirken, Ege Bölgesi’nde ihracat yapan firma sayılarındaki düşüş de dikkat çekici boyutlara ulaştı.
EİB’de İhracatçı Firma Sayısında Gerileme
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) verilerine göre; 2023 yılının ocak–temmuz döneminde 6 bin 257 firma ihracat yaparken, 2024 yılının aynı döneminde bu sayı 6 bin 128’e geriledi. 2025 yılının ilk yedi ayında ise ihracat yapan firma sayısı 5 bin 901’e indi.
2024’te 444, 2025’te ise 348 firmanın yeni üye olarak ihracat yaptığı dikkate alındığında, 2023 yılında ihracat yapan 6 bin 257 firmadan sadece 5 bin 109’unun 2025 yılında ihracat faaliyetlerini sürdürebildiği görülüyor. Böylece son iki yılda EİB bünyesinde ihracat yapan firma sayısındaki azalış 1.148’e ulaştı.
Son üç yılda EİB’den toplam 6 bin 739 firmanın ihracat kaydı alındı. Ancak bu firmaların yüzde 24’ü üç yılın sonunda ihracat kabiliyetini kaybetti.
23 Sektörden 20’sinde Düşüş
EİB’de ihracatın kayda alındığı 23 sektörde, 2023 yılının ocak–temmuz döneminde 14 bin 418 firma ihracat yaparken, bu sayı 2025’te 12 bin 674’e düştü. 2024–2025 yıllarında yeni ihracata başlayan 792 firma dikkate alındığında bile, ihracattan çekilen firma sayısı 2 bin 423’e ulaştı.
İhracata Başlayan Firma Sayısı da Azalıyor
2023’ün ilk yedi ayında EİB’ye 590 firma üye olarak ihracata başlamışken, bu sayı 2024’te 444’e, 2025’te ise 348’e düştü. Böylece son iki yılda ihracata yeni başlayan firma sayısında yüzde 41’lik bir gerileme yaşandı.
Artış Gösteren İki Sektör
23 sektörden yalnızca ikisinde ihracatçı sayısında artış görüldü:
En Büyük Kayıp: Mobilya, Hazır Giyim ve Demir
Ayrıca, Ege Maden İhracatçıları Birliği’nde 145, Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde 100, Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nde 63, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği’nde 37, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde 32, Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği’nde 21, Ege Tütün İhracatçıları Birliği’nde ise 9 firmanın ihracattan çekildiği belirlendi.
Birlik yapısı dışında kalan sektörlerde ise son iki yılda kimya sektöründe 154, makine sektöründe 92, elektrik-elektronik sektöründe 84, otomotiv sektöründe 70 ve iklimlendirme sektöründe 59 ihracatçı firma kaybı yaşandı.
Eskinazi: “KOBİ’ler İhracattan Çekiliyor”
EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, ihracattan çekilen firmaların büyük çoğunluğunu KOBİ’lerin oluşturduğunu belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Günümüzde yüzde 50’leri aşan finansman maliyetleriyle çarkları döndürmek çok zor. Küçük firmaların sermayeleri sınırlı olduğu için, sermayelerinin erimesi pahasına ihracat pazarlarını koruma refleksleri zayıf oluyor. Bu nedenle KOBİ’ler kriz ortamında iç piyasada varlıklarını sürdürmeye çalışıyor.
Büyük firmalar ise ‘her kışın bir baharı vardır’ düşüncesiyle mevcut müşterilerini korumaya gayret ediyor.”
Eskinazi ayrıca, EİB’nin 2022 yılında ihracatta 2 milyar dolarlık sıçrama yaparak 18,2 milyar dolara ulaştığını, 2023 ve 2024 yıllarında aynı rakamın tekrarlandığını, 2025’in ilk yedi ayı itibarıyla da 18–18,5 milyar dolar bandında kalınacağını söyledi.
“İhracatçı firma sayılarındaki düşüş nedeniyle EİB’nin ihracat rakamlarını artıracak bir hamle yapamıyoruz. Tabir yerindeyse üç yıldır yerimizde patinaj yapıyoruz.”
