Evakim Boyahane Çözümleri Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Emre Vatansever ile sektörün merak edilenlerini ve tasarımları kendilerine ait olan ürünlerini konuştuk.
Emre Bey sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
1978 Eskişehir doğumluyum; tahsilimi Kadıköy Anadolu Lisesi, İstanbul ve Uludağ Üniversitelerinde tamamladım. 2006 yılında Toyota tampon boyahanesine girdim. O tarihten beri de boyahaneler üzerine çalışıyorum.
Evakim, sektörde fark yaratan mühendislik çözümleri sunuyor. Boya tesislerinin tasarımında yenilikçi yaklaşımlarınız nelerdir?
Temel olarak boya tesislerine yaklaşımımız tesisi kabin, fırın gibi bölümler bazında ele almaktan ziyade bir bütün olarak ele almaktır. Tesisten beklentileri (fire, verim, bakım vb. gibi) tasarım esnasında öngörü sınırları içinde tutarak, tesisin yüksek verimlilikle çalışmasını sağlamaktır. Bu sebepledir ki boyama prosesine Evakim ile giren birçok müşterimiz mevzubahistir. Öte yandan özellikle plastik parça boyama tesislerinde robotik uygulamalar ve devekuşu tüyü, plazma, flamaj, CO2 ve flourin/ flor gibi yüzey ön işlem teknolojileri ile boya transfer sistemlerindeki Avrupa’daki son gelişmeleri projelerimizde müşterilerimize sunabilmek için yakından takip ediyoruz.
Mevcut tesislerin optimizasyonu konusunda sunduğunuz çözümler arasında en çok talep gören uygulamalar hangileridir?
Mevcut tesislerin optimizasyonunda karşımıza en çok çıkan boya kabini ile denge problemleri olmaktadır. Dengesi bozulmuş bir boya kabininin işletmeye yarattığı en büyük problemler, ürün fire ve bakım ihtiyaçlarının artması, artan işçilik giderleri daha da vahimi egzoz hattında biriken boya sebebiyle birebir yangın tehlikesi ile karşı karşıya kalınmasıdır. Müşterilerimizin en çok talep ettiği uygulamalar ise kabin dengesine, kabinin yıkama ve havalandırma sistemine yönelik iyileştirmelerdir, bazı durumlarda yapılacak ayarlamalar ile iyileştirmeler sağlanabildiği gibi tasarım kaynaklı problemlerde ise maalesef yenilemeden başka sunabileceğimiz bir çözüm olamamaktadır.
Boya kabinlerinin performanslarını artırmaya yönelik kimyasal madde ve ekipman tedariğinde ne tür yenilikler yapıyorsunuz?
Bu konuyu iki ayrı kalemde ele almak gerekir: Öncelikle, Evakim 2006 yılından itibaren kendi tasarımı ve imalatı olan boya çamuru ayrıştırma sisteminin üretimini yapmaktadır. İmalatını yapmış olduğumuz arıtma sistemleri ülkemizde birçok ana sanayide kullanıldığı gibi Polonya, Hollanda ve Fransa’daki otomotiv firmalarında da kurulmuş arıtma sistemlerimiz mevcuttur. Söz konusu sistemlerin tasarımını geliştirmek için sürekli çalışmaktayız ve bu sistemlere çamur susuzlaştırma sistemi, plc reçeteli dozajlama sistemi gibi yenilikler eklemekteyiz.
Boya kabinlerinde kullanılması gereken boya öldürücü ve yüzdürücü gibi kimyasal ürünlerin imalatını da kendimiz yaptığımız gibi, gelmiş olduğumuz durum itibariyle boya çürütücü & öldürücü ürün gamında mimarisi birbirinden farklı üç değişik ürün grubuyla hizmet verebilen tek firmayız. Bu ürünler arasında kil bazlı (kahverengi ürün), polimer bazlı ürünümüz ve Avrupa’da yeni kullanılmaya başlayan “green” ürün olarak adlandırılan çevre dostu nişasta bazlı ürünümüz bulunmaktadır.
ABB, Fanuc ve Staubli gibi markalarla gerçekleştirdiğiniz 6 eksenli boya robotu uygulamalarının avantajları nelerdir?
2014’teki ilk boya robotu tecrübemizden bu yana değişik markalardan 6 eksenli ve lineer boyama robotu olmak üzere onlarca robot kurulumu gerçekleştirdik. Son yıllarda üretim yüklerinin artmasıyla ve nitelikli personel eksikliği sebebiyle, ister toz boya tesisi ister yaş boya tesisi olsun, müşterilerimizden gelen talepler ağırlıklı olarak robotik uygulamalar içindir.
Kurmakta olduğumuz robotik sistemler, boya transfer sistemlerinin ve üretim reçetelerinin bir araya getirilmesi ile müşterilerimize kesintisiz, kontrollü ve ISG uyumlu üretim imkânı sunmaktadır. Otomatik alan tarama sistemleri ile de kurulabilen robotik uygulamalar ürün reçetesi bazında çalışabildiği gibi üretim sonunda kaç parçanın ne kadar boya tüketimi ile boyandığına ilişkin veriler de sunabilmektedir.
6 eksen standart boya robotu uygulamalarıyla birlikte kendi tasarım ve imalatımız olan 2, 3 ve 4 eksenli lineer boya robotlarımızı da boya transfer sistemiyle entegre ederek müşterilerimize sunmaktayız. Öte yandan bu alanda yapmış olduğumuz çalışmalara ek olarak ürün çeşitliliğini geliştirmek adına toz boya ve yaş boya tesislerinde kullanılmak üzere 6, 7 ve 8 eksenli çözümleri olan İtalya’nın alanında en eski firmalarından biri olan öğretilebilir robot imalatçısı CMA Robotics’in de Türkiye temsilciliğini yürütmekteyiz.
Proses mühendisliği hizmetleriniz, özellikle yaş ve kuru filtreli boya kabinleri için nasıl bir fark yaratıyor?
Evakim’de tasarlanan ister bir metre genişliğinde laboratuvar tipi test boya kabini olsun isterse değişik türdeki boyaların uygulandığı kompleks boya kabinleri olsun hepsi kabin mühendisliği kapsamında imal edilmektedir. Evakim’e gelen talepleri standart çözümlerle karşılamak yerine ne boyayacağız, nasıl boyayacağız ve kaç tane boyayacağız sorularının cevaplarını almak suretiyle çözüm üretmeye çalışıyoruz.
Yaş ve kuru filtreli boya kabinleri konusuna gelirsek vardiyalı olmayacak şekilde standart bir boya uygulaması mevzu bahis ise tavsiyemiz kendi tasarım ve imalatımız olan kuru tip filtreli boya kabinleridir. Muadillerinin aksine kuru tip kabinlerimizde akordeon ya da elyaf filtre gibi çok uzun zamandır kullanılan fakat kabin dengesini kurmaya yönelik bir faydası olmayan çözümler yerine kendi tasarımımız ve imalatımız olan boya tutucu filtrelerinin doluluk oranlarını otomasyon sisteminde takip edebildiğimiz çözümler sunuyoruz. Zira elyaf veya akordeon filtrelerin doluluk oranlarını kontrol ve takip etmek mümkün olmamaktadır.
Kuru tip filtreli boya kabinleri galvaniz malzemeden imal edilmekte olup imalatlarında ve montajlarında kaynak işlemi gerektirmediğinden ve su filtrasyonlu sistemlere göre arıtma pompa vb. ekipman kullanımı gerektirmediğinden yatırım maliyeti ve operasyonel maliyet açısından büyük avantajlar sunmaktadır. Yine kendi tasarımımız olan Evakim su perdeli boya kabinleri ise 1 metre genişlikten 8 metre genişliğe kadar imal edilebilmekte olup bu sistemler yaklaşık 1000 mpa egzoz basıncı ile çalışmakta, klasik yöntemlerin aksine su perdesi arkasında bir yıkama ya da noozlle sistemi olmayan ve boya uygulaması esnasında ortaya çıkan atıl boyanın (over spreyin) yüzde 99’unu yıkamadan geçirme kapasitesine sahip sistemlerdir.
Endüstriyel boyahanelerde enerji verimliliğini artırmak için sunduğunuz çözümler nelerdir?
Proje ihtiyacına göre standart konveyör çözümleri kullandığımız gibi projeye özel imal ettiğimiz kendi konveyör çözümlerimiz de mevcuttur. Fırın konusunda ise yaş boyanın genel teamüllerinden olan 80 derecede 30 dakika kürlenme durumuna karşılık parça mimarisine bağlı olmak kaydıyla kendi çözümlerimizle desteklediğimiz 30 dakika yerine 15 dakika kürleme avantajı sağlayan elektrikli infrared’li fırınlarımız özellikle plastik parça boyahanelerinde uzun süredir sorunsuz olarak kullanılmaktadır. Elektrikli IR’nin en büyük avantajı “rejime girme” diye bir derdi olmamasıdır; şöyle ki kurduğumuz IR’li fırınlar çay molası için dahi kapatılabilir ve moladan sonra vakit kaybetmeden üretime kaldığı yerden devam edebilir.
Boya çamuru ayrıştırma sistemlerinin tasarımı ve uygulanmasında çevresel sürdürülebilirlik açısından nasıl katkılar sağlıyorsunuz?
Yaş boya kabinleri arıtma sistemlerinin proses istikrarına etkisinin yanı sıra, ISG düzenlemelerine, atık imha yönetimine uygunluk ve atık su geri kazanımı gibi avantajları da mevcuttur. Özellikle çevreci “green” nişasta bazlı ürünümüz boya kabininden elde edilen boya çamurunun kalite ve sınıfına kadar etki edebilmektedir. Teknik gereklilikleri yerine getirebildiğimiz sistemlerde bir seneden fazla su değişimi olmadan ve manuel kabin temizliği yapılmadan çalışan sistemlerimiz mevcuttur.
