Halk arasında “bunama” olarak bilinen demans hastalığı, beynin zihinsel ve davranışsal işlevlerinin bozulması ile ortaya çıkıyor.
Demans hastalarına yaklaşımda bulunurken dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında bilgiler veren Uzm. Dr. Celal Şalçini, hastalarla konuşurken ses tonu ve tavırların kontrol edilmesinin önemini vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi Npistanbul Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, demans hastalarına yaklaşımda bulunurken dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında önemli bilgiler paylaştı. “Demans hastalarında bilgi işleme hızı azalmaktadır.
Bu sebepten ötürü konuşma hızımızı azaltarak hastanın zihni üzerindeki yükü azaltabiliriz” diyen Uzm. Dr. Celal Şalçini, “Bu şekilde hastanın zihinsel süreçte işlemesi gereken kelime ve kavram sayısı azalmakta, diyalogunuz daha etkin olabilmektedir.
Değişken (multimodal) girdi sağlayın demans hastalarının birçoğundan öncelikli olarak sözel belleğinin bozulduğu ve sözel girdilerinin zor hafızaya alındığı, bu girdiler yazı ve eşlik ile pekiştirilmesi hatırlamayı ve öğrenmeyi kolaylaştıracaktır.
Örneğin; bir isim öğretilirken aynı zamanda yazdırılmalı, okutulmalı veya bir resimle ilişkilendirilmelidir” dedi.
Demans Hastaları ile Teke Tek Konuşmak Tercih Edilmeli
Birçok kişi beraber konuştuğunda demans hastasının konuşmaları takip etmede ve konuşmaya dâhil olmakta zorlandığını belirten Uzm. Dr. Celal Şalçini, “Böylece hastanın mevcut olan kafa karışıklığı artmakta ve hasta ajite olmakta ve hasta duyduğu endişe sonucunda içine kapanmakta ve konuşmamayı tercih etmektedir.
Bu sebepten ötürü demans hastaları ile teke tek konuşmayı tercih etmeli veya konuşan kişi sayısını mümkün olduğu kadar azaltmalısınız” şeklinde konuştu.
Konuşma Tonu ve Davranış Biçimi Önemli
Demans olsun olmasın yaşlılar işitmede zorluktan ziyade konuşmayı anlamakta güçlük çektiğini” belirten Uzm. Dr. Celal Şalçini, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bunun sebebi yüksek frekanslı seslerin algılamadaki kayıp ve bilgi işleme hızındaki düşmedir.
Mümkün olduğu kadarıyla normal ses tonunuzdan biraz yüksek sesle, sesinizi tizleştirmeden konuşun” dedi.
Demans hastalarının her ne kadar kelime ve kavramları anlama yetkisi kaybolsa da konuşma şeklinizden, tavrınızdan ve tonunuzdan haberdarlar. Hastayla konuşurken sesinizi yükseltmekten, patlayıcı ve çok sesli konuşmaktan, tehditkâr ve emir verir tondan konuşmamaya özen gösterin.
Böylece hastayla diyalogunuz düzelecek ve hastayı sinirlendirmekten, rahatsız, huzursuz etmekten ya da taşkınlık yapmasından kaçınmış olacaksınız.
