Poliüretan ve Polistirenin Farkları
Evinizi ısıtma ve soğutma masraflarını azaltırken konfor seviyenizi yükseltecek stratejiler mi arıyorsunuz?
Eğer öyleyse, köpük yalıtımın avantajları ilginizi çekebilir. Sprey köpük (poliüretan) yalıtım ve sert köpük (polistiren) mevcut iki ana çeşittir.
Hem polistiren hem de poliüretan, uzun moleküler zincirlerden oluşturulan sentetik malzemeler olan polimerlerdir. Bu moleküllerdeki atomların çoğu hidrojen ve karbondur.
Bu malzemeler, endüstri tarafından üretilir ve çeşitli günlük nesneler oluşturmak için kullanılır. Özellikle elektronik cihazların kutu ambalajlarında ekstra koruma için, köpük olarak da bilinen polistiren sıklıkla kullanılmaktadır.
Bununla birlikte, poliüretan, özellikle ek esneklik gerektiren bazı durumlarda polistirenin
yerini almaktadır. İkisi zaman zaman karıştırılabilse de, bileşim, tamamlanmış ürünlerin ısıyı iletme, kimyasallara dayanma eğilimi ve kalınlık toleransları açısından aralarında farklılıklar vardır.
Kompozisyon Farklılıkları
Polistiren, tipik olarak karbon ve hidrojen atomundan oluşan moleküller içeren bir polimerdir. Öte yandan, poliüretanın moleküler formülü, nitrojen, oksijen, karbon ve hidrojen içeren moleküllerden oluşan çok daha karmaşık bir polimeri temsil eder.
Poliüretanın polimerleri, sert bir plastik oluşturan polistirenin aksine, çeşitli esneklik derecelerine sahip malzemeler üretmek için çeşitli şekillerde sipariş edilebilir.
Termal Direnç
Bir yapı malzemesinin termal direnci, R-değeri ile ölçülür. Elektrik yalıtımı için harika bir malzeme olan poliüretan, polistirenin neredeyse iki katı kadar ısıya dayanmayı başarır. Poliüretanın esnekliği, aşırı soğuk sıcaklıklarda da bile korunur. Fakat bu direnç, her iki malzemenin de kalınlığına ve yoğunluğuna göre değişir.
Ayrışma, Kimyasal Direnç ve Aşınma
Benzin ve bazı böcek ilaçları gibi çözücüler polistirene zarar verirken, poliüretan hemen hemen tüm kimyasallara karşı dayanıklıdır. Oksidasyona ve güneş ışığının neden olduğu atmosferik bozulmaya karşı direnç açısından, bu polimer polistirenden daha iyi performans
gösterir.
Bunların yanı sıra, poliüretan fiziksel darbelere ve stres faktörlerine karşı polistirenden
daha dayanıklıdır.
Yük Desteği ve Ses Yalıtımı
Poliüretan, hem kauçuğu hem de plastiği taklit ettiği için yük taşıyan tekerlekler, mekanik bağlantılar, kaplinler ve makine montajları üretmek için kullanılabilir.
Polistiren ise bu görevler için gereken esneklikten yoksundur. Poliüretan, kauçukla bazı özellikleri paylaştığı için mekanik ses azaltma elde etmede yardımcı olur. Bu malzeme önemli ölçüde daha sessiz dişliler sağlar.
Sert Polistiren Köpükle Yapılan Yalıtım
Sert köpük uygulamak için en yaygın yerler, bitmemiş duvarlar, çatılar ve temellerdir. Diğer yalıtım türleri ile karşılaştırıldığında bu yoğun malzeme, çok ince bir kalınlıkla olağanüstü performans sağlayan büyük bir R-değeri sunar.
Sert köpük montajı, termal köprülemeyi azaltır, duvar veya çatı tertibatının R-değerini yükseltir ve hava sızıntılarını önemli ölçüde azaltır.
Sert Polistiren Köpükten Yapılan Yalıtımlar
EPS veya genişletilmiş polistiren: EPS, inç başına 3,6 ila 4,2 R değerine sahip olduğu için ev yalıtımı için kullanmak için iyi bir malzemedir. Daha uygun fiyatlı bir seçimdir ve üst düzey uygulamalar için en uygunudur.
Ekstrüde polistiren (XPS): XPS, dikkate değer inç başına R-5’lik değeri, güçlü basınç dayanımı ve su direnci sayesinde zemin altı döşemeler ve temel duvarları için ideal yalıtımdır.
Poliüretan Sprey Köpükle Yapılan Yalıtım
Hava sızıntısını en aza indirmek için en iyi yalıtım sprey köpüktür. Yerinde köpürdüğü için her çatlağı doldurabilirsiniz. Bu nedenle sprey köpük, zemin ve duvar geçişlerinin yanı sıra düzensiz şekilli çatlakların etrafındaki boşlukları doldurmak için mükemmeldir.
Ancak sprey köpüğün yerinde yapılması ve özel koruyucu giysiler giyilerek uygulanması gerektiğinden montajı, uzmanları tarafından yapılmalıdır.
Poliüretandan Yapılmış Sprey Köpük Yalıtımı
Açık hücreli poliüretan köpük: İnç başına 3,6 R derecesi beklenmektedir. Açık hücreli köpük hava geçirmezdir ancak nem geçirgendir. Bu, yalıtım gerektiren içe doğru kuruyan çatı sistemleri için mükemmeldir.
Kapalı hücreli poliüretan köpük: Kapalı hücreli köpük, kabaca 6,5 R/inç ile herhangi bir yalıtım kalınlığı başına en yüksek R-değerini verir. Kıvamı yapıştırıcıya benzer ve uygulandığı duvar veya tavana yapısal bütünlük kazandırır.
Bu alternatif, açık hücreli köpükten daha pahalı olmasına rağmen, inç başına daha
yüksek bir R-değeri sunduğu ve aynı zamanda bir buhar geciktirici işlevi gördüğü için gereken koşullarda daha iyi bir seçim olabilir.
Polistiren Sert Köpük Paneller: Faydaları ve Dezavantajları Polistiren, cam elyafı, selüloz veya mineral yünden daha büyük bir R-değerine sahiptir.
Ayrıca hafiftir ve kullanması daha kolaydır ve cildi tahriş edebilecek lifler içermez. Sağlam paneller sarkmaya karşı dayanıklıdır, suya ve rüzgara karşı iyi bir direnç sağlar ve
kesilmesi ve bıçakla şekillendirilmesi kolaydır.
Polistirenin dezavantajları arasında, özellikle organik çözücülere karşı zayıf kimyasal direnci ve UV ışığından kaynaklanan hasara duyarlılığı (dışarıda kullanımını kısıtlar) yer alır.
Poliüretan Püskürtme İzolasyonun Faydaları ve Dezavantajları
Poliüretan sprey köpük, herhangi bir tipik yalıtımın en büyük R değerlerine, yani inç başına R-6 değerlerine kadar çıkabilir. Sıvı olarak uygulanır, genişleyerek boşlukları doldurur ve çevre yüzeylerle güçlü bir bağ oluşturur. Bu, sıkı bir hava sızdırmazlığı ve artan yapısal
sağlamlık ile sonuçlanır.
Kapalı hücreli poliüretan suya çok dayanıklı olduğundan, çeşitli yüzeyleri başarılı bir şekilde su geçirmez hale getirmek için kullanılabilir. Poliüretan yalıtımı düzgün bir şekilde karıştırmak ve uygulamak için tecrübeli bir profesyonel gereklidir, bu gereksinim, yalıtım uygulamasının daha maliyetli olması anlamına gelebilir.
Derleyen: B. Serhat Cengiz
Kaynaklar
https://byjus.com/chemistry/polystyrene/
https://www.ibpportland.com/blog/polystyrene-vs-polyurethane-insulation
https://sciencing.com/hdpe-vs-ldpe-5968206.html
