Poliüretan Köpük (PUR) ve Poliizosiyanürat Köpük (PIR) Sistemler
Poliüretan (PUR) köpükler, diizosiyanat ve poliollerin bir araya gelerek ekzotermik reaksiyonu sonucu oluşur. Bu reaksiyon sırasında, izosiyanatlarda bulunan azot (N) atomu, hidroksil (OH) grubunda yer alan poliollerdeki hidrojen (H) atomuna bağlanır.
Aynı reaksiyon, poliizosiyanürat (PIR) köpükler için de geçerlidir. Ancak, PIR sistemlerinde poliole karşılık gelen izosiyanat endeksi PUR sistemlere göre fazladır ve stokiyometrik olarak farklılık göstermektedir.
PUR sistemlerinde, bir izosiyanata karşı yaklaşık olarak bir poliol karşılık gelirken yani endeksi 1:1 iken, PIR sistemlerinde izosiyanat miktarı dafa fazladır ve endeksi 1:2 (poliol:izosiyanat) olmaktadır.
PIR sistemlerinde izosiyanat fazlalığı izosiyanatların kendi arasında kapanmasına ve trimerizasyona neden olmaktadır. Şekil 1a ve Şekil 1b’de PUR ve PIR sistemlerin
kimyasal yapıları sırasıyla gösterilmektedir (1).
Her iki köpük formu panel sistemlerinde ısı yalıtımı amacıyla kullanılmasına rağmen kendi içlerinde avantaj ve dezavantaja sahiplerdir. PUR sistemlerinde kullanılan izosiyanat endeksi PIR sistemlerine göre daha az olduğu için düşük maliyetlidir ancak yanma geciktirici özelliği bakımından da PIR sistemler daha etkilidir.
Yanmazlık sınıfı olarak TS EN 13501-1’ e göre, PUR sistemler B,C,D,s3, d0 iken PIR sistemler B, s2, d0’dır (2). Tablo 1’de TS EN 13501-1 standartlarında yer alan gruplar ve karşılığı verilmiştir (3). Buna ek olarak, PIR köpükler, uygulandığı alan itibariyle yüzeyin
şeklini kolaylıkla kaplar ve rahatça uygulanabilir.
Baymel Kimya Yapı A.Ş olarak, geri dönüştürülebilir poliolleri kullanarak her iki sistemde de kullanıma uygun hammadde olanağı sunmaktayız. İstenilen talepler doğrultusunda yılların tecrübesi ile Ar-Ge merkezimiz faaliyetlerine devam etmektedir. Ekonomik ve farklı ürün yelpazesi ile çeşitli olanaklar sunmakla birlikte inovatif yaklaşımlarla yenilikçi çözümler
üretmekteyiz.
Kaynaklar
1. https://www.turkchem.net/flame-retardant-kimrigid-pir-systems.html
2. https://www.emcelectronic.com/uploads/dosya/TSE_EN_13501-1.pdf
3. http://catider.org.tr/pdf/sempozyum9/18-YANGIN%20EMN%C4%B0YET%C4%B0%20ve%20CEPHE%20TASARIMI.pdf
4. https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1755-1315/90/1/012187/meta
5. https://www.keskinso.com/Haber/1023/Pir-and-Pur-Poliuretan-Sandvic-Panel Ozellikleri.html
Dr. Özden Demircioğlu
Ar-Ge Merkezi Yöneticisi
Baymel Kimya Yapı A.Ş.
Erhan Altıntuğ
Kimyager
Baymel Kimya Yapı A.Ş.
