Plastik Sektöründe Linde Gaz A.Ş. Uygulamaları
Plastik sektörü, Türkiye ekonomisi açısından önemli bir aktördür. Günümüzde yaklaşık 10 milyon ton olan üretim, 40 milyar dolara yaklaşan cirosu ve yaklaşık 8 milyar dolar ihracatı ile Türkiye ekonomisine sağladığı katkı giderek artıyor.
Türkiye’de plastik sektörü üretim kapasitesi ile Avrupa’da Almanya’dan sonra ikinci, dünyada altıncı sırada yer almaktadır. 2017 - 2021 yılınıda kapsayan dönemde plastik sektöründe yaklaşık 915 milyon dolarlık makina ve teçhizat yatırımı yapılmış olup bunun %21’ini enjeksiyon, %17’sini ekstrüzyon vb. aksam ve parçalar oluşturuyor. Türkiye
plastik mamul üretiminin 2022 yılının ilk çeyreğinde yaklaşık 1,2 milyon tonu tüketilmiş, 1,2 milyon tonu ihraç edilmiştir.
Böylesine büyüyen bir sektörde plastik üretiminde gelişen teknolojileri Linde Gaz Türkiye olarak yakından takip ediyoruz. Plastik enjeksiyon üretiminde ve sonrasında yer alan proseslerde daha kaliteli mamul ve makina sağlığına önem veren teknolojilerimizle sektörün
yanında yer alıyoruz.
Gelişen makina teknolojilerine paralel olarak enjeksiyon kalıplı parçalara talep ve
beklentiler artıyor. Birçok üretici, halihazırda var olan son teknoloji ‘Gaz Enjeksiyonlu Kalıplama (GIM)‘ teknolojimize güveniyor.
Günümüz ürün tasarım zorluklarını çözmek için GIM teknolojisi genellikle otomotiv,
otomotiv panelleri, beyaz eşya kolları ve kalın kesitli benzer parçalar üretiminde aktif rol alıyoruz. Son yıllarda su enjeksiyonlu kalıplama (WIM) özellikle ısı giderme, basınçlandırma performansı, su kurutma ihtiyacı, su sızıntı riski ve kompleks bir sistem olmasından dolayı bir çok dezavantaja sahiptir.
50 ve 340 bar arasında çalışan nitrojen (azot) enjektörü ile patentlibir iç soğutma ekleyerek GIM teknolojimizi sektöre sunuyoruz.
GIM azot teknolojisiyle, kalıp içine plastiğin enjekte edilmesi sırasında kontrollü bir biçimde azot gazını da enjekte ederek gazın yüksek hareket avantıjınıda kullanıp kanallar oluşturur ve yüksek basınçla erimiş kütleyi bileşenin çekirdeğinden dışarı çıkmaya zorlar ve kalıp yüzeyine doğru bastırır, yüksek saflıktaki azot gazı ile plastiğin yüksek sıcaklıklar ve gaz
basınçları altında oksidasyonunu önler, daha az malzeme kullanımıyla kalıbı doldurup ve güçlü bir plastik yapısını kalıbın içinde oluşturur.
Azot gazı yüksek basınca uygun ve atmosferde yoğun olarak bulunan bir gaz olup ısı alma seviyesi 1.041 kj (kgK)’dır. Aynı zamanda azot ile gaz enjeksiyonun risksiz ve hızlı uygulama imkanı ile yüksek ısı alma özelliğini kullanmak için yapılan araştırmalar sonucu atmosferik gaz olan karbondioksit gazının insan sağlığını tehdit etmeyen, 3.0 kj (kgK) ısı alma kapasitesi ile yeni bir fırsat yarattığı görülmüştür.
Sunulan rekabet ve teknik kazanımları daha da arttırmak için Plastinum GIM teknoloji verimliliğini bir sonraki seviyeye taşıdık. Yapılan termal test sonuçlarına göre yüksek yoğunluklu gaz olan karbondioksit gazının gelişmiş soğutma sürecinin, azot ile gaz enjeksiyona göre %8 ila %60 arasında çevrim süresi avantajı sağladığı görülmüştür.
Ayrıca polimer ve katkı madde kalıntılarında önemli ölçüde azaldığı görülmüştür.
Azot ve karbondioksit gaz enjeksiyon sistemlerimiz ile; kalıpta mümkün olduğunca az değişiklik sağlayarak, neredeyse sıfır duruş süresi sayesinde daha az bakım eforu, makina ve teknoloji korunumu, mamulde pürüzsüz yüzey ve ağırlık azaltımı, plastik malzemeden
%30’a varan tasarruf, kalıp iç basıncın düşmesi sayesinde kalıbın yıpranmasını önleyip kalıp ömrünü uzatma ve %70’lere varan çevrim süresini kısaltarak sayısız müşteri tarafından kanıtlanmış yüksek derece güvenlik ile birlikte ürün kalite arttırımında önemli bir fayda sağlıyoruz.
Karbondioksit gazı, plastik sektörü dahil olmak üzere bir çok endüstriyel uygulama yelpazesinde kullanılmaktadır. Cryoclean Snow, küçük kuru buz parçacıkları kullanarak
yüzeylerin temizlenmesi ve ön işleme tabi tutulması için yenilikçi bir teknolojidir.
Kuru buz parçacıkları, sıvı karbondioksit enjekte edilerek ve basınçlı hava ile nozullar
vasıtasıyla partikülleri temizlemek için yüzeye püskürtülür. Sıvı karbondioksit kullanımı kuru buz peletlerinin tedariğinden ve yeniden doldurulmasından bağımsız olduğundan tam otomatik bir üretim sürecine imkan sağlar.
Plastik sektöründe özellikle otomotiv kullanımı için parçaların boyanması öncesi temizliği, üretim araçlarının rutin temizliği ve yağ giderme temizliğinde kullanılıyor. Cryoclean Snow teknolojisi ile temizlenebilen kirleticileri genel olarak sıralamak gerekirse; gres yağı ve pas önleyici maddeler, toz veya parmak izleri, kireç tortusu, yağlayıcılardır. Cryoclean Snow teknolojisi, su veya solvent temizliğine göre birçok avantaj sağlıyor.
Solvent kullanımını önemli ölçüde azaltarak çevreye olan etkisi , işletme maliyetlerinde azalma, ek kurutma işlemi gerektirmemesi, ıslak yıkama ile birkaç dakikadan kısa temizlik süresi (örneğin; tamponlarda bir dakikadan az) ve tüm proses parametrelerinde hassas bir kontrol sağlayarak sektöre önemli ölçüde fayda sağladığını söyleyebiliriz.
Plastik türetimi dünyada her geçen gün artıyor. Türkiye’de yılın ilk üç çeyreğinde 2021 yılına kıyasla yaklaşık %12 artarak devam ediyor.
Gelişen bu sektörü yakından takip ediyor ve Linde Gaz Türkiye olarak; Azot Gaz Enjeksiyon, Plastinum GIM ve Cryoclean Snow teknolojilerimizle gelişen plastik sektörüne değer katarak
tüm sorunlarına karşı endüstriyel gazlarımızla, rekabetçi ortamda mühendislik birimimiz ve gelişen teknolojilerimizle beraber üreticilere çözüm üretmeye devam ediyoruz.
Serhat Soydan
Uygulama Satış Mühendisi
Kimya ve Plastik Sektörleri
Linde Gaz A.Ş.
