MEDIKAL CIHAZ TEMIZLIĞINDE ENZIM KULLANIMI
Hastanelerdeki Hijyeni Biyoloji Yardımıyla Nasıl Geliştirebiliriz?
Hastane kaynaklı enfeksiyonların (HKE) ABD’ye senelik maliyeti ortalama 28 bin ile 45 bin Dolar arasında değişmekte ve aynı zamanda yıllık yaklaşık 72.000 insanın hayatına mal olduğu tahmin edilmektedir.
HKE’i azaltmanın birçok yolu vardır ancak bu anlamda cerahi aletlerin temizliği çok kritik olup, temizliğinde kullanılan kilit bileşenlerin başında enzimler gelmektedir. Enzimlerin doğru kullanımı ile temizlik ve hijyen performansını artırabilirsiniz.
Enzim Nedir?
Enzimler katalizör görevi gören proteinlerdir ve kimyasal reaksiyonları hızlandırırlar. Okyanus diplerinde, evimizin bahçesinde ve hatta vücudumuzun içinde bile her yerde bulunabilirler.
Günümüzde Enzimler Nerelerde Kullanılır?
İnsanlar binlerce yıldır enzimleri fırıncılık ürünlerinde ve peynir yapımında kullandılar. Enzimler bu alanlarda hala hizmet vermeye devam ederken, enzim bilimi zamanla çok hızlı bir gelişme kat ederek endüstrinin birçok alanında yeni uygulamalar için fırsatlar oluşturdu.
Günümüzde enzimler şeker, yoğurt, tekstil ve etanol gibi günlük hayatımızda giren birçok ürünün üretiminde kullanılmaktadır. A
ynı zamanda deterjan ürünlerinin bir girdisi olarak tekstiller üzerindeki lekelerin, bulaşıklardaki yemek artıklarının, endoskopi ve cerrahi aletler üzerindeki hasta lekelerinin uzaklaştırılmasında rutin olarak kullanılmaktadır.
Medikal Alet Temizliğinde Enzimlerin Kullanımı
Son yıllarda özellikle yeniden kullanılabilir medikal aletlerin temizliğinde kullanılmak üzere çeşitli enzimatik deterjanlar geliştirildi. Yapılan çalışmalar, bu uygulamalarda enzimatik ürünlerin enzim içermeyen deterjanlara kıyasla deterjan performansını arttırdığını ortaya koymuştur.
Enzimler
Reaksiyonları hızlandıran biomoleküllerdir ve belli türleri özellikle medikal cihazlar üzerindeki lekeleri hedefler.
• İnce yapılı medikal alet ve cihazlar üzerinde hassastır. Alternatif uygulamalarına göre hassas ve pahalı ekipmanlarda çok daha güvenli çözümler sunar.
• Biyoçözünürdür.
• Sıcaklık, dozaj ve zaman gibi faktörler uygun hale gelirse temizleme etkisini iyileştirirler. Enzimatik deterjanlar aynı zamanda AAMI ST79 gibi, FDA ve CDC tarafından kabul edilen yönergelere uyumludur.
Medikal Alet Temizliğinin Enzimler ile Optimize Edilmesi
Medikal aletlerin yetersiz temizlenmesi ciddi sonuçlara sebep olmaktadır, bu sadece hastaneler için önemli maliyet anlamına gelmeyip aynı zamanda can kayıpları açısından ciddi potansiyel risk oluşturmaktadır.
Günümüzde medikal alet temizleyiciler, kliniksel lekeler üzerinde bekleneni karşılayacak kadar çok etkili performans gösteremeyebilir. Enzimatik deterjanlar son on yıldır yeniden kullanılabilir medikal aletlerin temizliğinde kullanılmakta olup yapılan çalışmalarda enzimatik olmayan deterjanlara göre ciddi performans artışı göstermektedirler.
• Ameliyathanelerdeki gecikmelerin %34’ü sterilizasyon öncesindeki yetersiz temizlikten kaynaklı olmaktadır. • Bu gecikmeler yılda yaklaşık sadece ABD’de 100 milyon Dolar maliyete ve 43,000 saat gecikmeye mal olmaktadır.
• Hastane kaynaklı enfeksiyonlar (HKE) ilaç ve tedavi masrafları dahil her yıl yaklaşık 30 milyar Dolar maliyete ve 72,000 can kaybına sebep olmaktadır.
Enzimler Klinik Lekeler Üzerinde Nasıl Çalışır?
Enzimler, yüzey aktifler ve ıslatıcı ajanlar ile sinerjik etki göstererek, cerrahi aletler üzerindeki klinik lekeleri çıkamaya katkı göstermektedirler. Kullanılan enzim cinsine bağlı olarak, enzimatik deterjanlar geniş bir sıcaklık aralığında lekeleri parçalayabilir.
Enzimler aynı zamanda nötr den alkali koşullara kadar farklı pH seviyelerinde işlev göstermektedir. Enzimler deterjanlara eklendiğinde temizliği artırmalarının yanı sıra yataklardaki ön temizlikten, steril işlem departmanındaki otomatik yıkamalara kadar birçok hastane uygulamasında kullanılabilir.
(Bkz; Resim 1 Enzimlerin klinik lekler üzerinde ki etkisi.)
Örnek Uygulama Çalışması
Medikal Alet Temizliğinde Enzimlerin Etkisi
Novozymes, ABD merkezli Stryker Corporation şirketi ile beraber enzimatik, optimize edilmiş enzimatik ve enzimatik olmayan deterjanların temizleme etkinliği üzerinde bir çalışma yürütmüştür.
Kurumuş klinik lekeler barındıran cerrahi aletler 10 dakika boyunca farklı deterjan solüsyonlarında daldırılmış ve su ile durulanmıştır.Temizleme öncesinde ve sonrasındaki bıçak ağızları fotoğraflanmıştır.
ProReveal, yüksek hassasiyetli florasan bazlı protein algılama testi, florasan görüntüleri meydana getirmek için öncesinde ve sonrasında uygulanmıştır.
Çalışma Sonucu
Görsel analiz altında, optimize edilmiş enzimatik deterjanlar, enzimatik olmayan ve standart deterjanlara göre bıçak testlerinde gözle görülebilir bir leke kalıntısı bırakmamaktadır.
Bu sonuçların alınması, yeni nesil enzimlerin kullanımı ve standart enzimatik deterjanlara kıyasla kullanılan enzimlerin dozajlarının artırılması olarak açıklanabilir. Sonraki florasan analizi de bu sonucu doğrulamaktadır.
Optimize edilmiş enzimatik deterjanlar yıkama sonrası leke kalıntısı bırakmazken, standart enzimatik deterjanlarda ise bıçaklarda bir miktar kalıntı görülmüştür. Fakat enzimatik olmayan deterjanların yıkama performansı yukarıdaki resimlerde görüldüğü gibi çok daha düşüktür. (Bkz. Resim 2 Çalışma sonucu.)
Temel Çıkarım
Optimize edilmiş enzimatik deterjanlar, endüstri standartlarındaki temizlik kurallarına göre üstün bir performans iyileştirmesi sağlamaktadır, yeniden yıkama oranlarını azaltmakta, hastanelerdeki atık ve maliyetleri düşürüp, hasta sonuçlarını iyileştirebilmektedir.
Enzim Performansı, uygun dozajda ve temizlikte, uygun enzimlerin kullanılmasıyla optimize edilebilmektedir. Yukarıda bahsedilen iyileştirmeler, kirli ekipman riskinin en aza indirilmesi veya ortadan kaldırılmasıyla doğrudan gözlenebilir.
Yazan- Derleyen / Author-Compiled by: Ufuk Gül İş Geliştirme Müdürü / Business Development Manager Evsel Ürünler / Household Care Novozymes
