Ultra Düşük Yoğunluk PU Terliklik Sistemi
Poliüretan sistem sektörü, kimya sektörü içerisinde, yeni ürün geliştirme açısından en üretken, en dinamik sahalardan birisidir. Ürünlerin yaşam ömürleri (“turn over”) açısından bir inceleme yapılırsa bu sahadaki ürün yaşam döngüsündeki hızlı devinim görülecektir.
Bu sahada, sürekli olarak daha yüksek mekanik özellikleri olan, daha yumuşak, daha esnek, daha düşük yoğunluklu sistemler geliştirilmekte ve kullanıma sunulmaktadır.
PU ayakkabılık sistemlerdeki yoğunluk değişimi bu konuda verilebilecek en iyi örneklerden bir tanesidir.
1990’larda, ayakkabılık sistemlerde, kalıp yoğunluğu 600 kg/m3 iken, 2000’lerde yoğunluk değeri 450-600 kg/m3’e, 2010’larda 350-500 kg/m3 aralığına kadar düşmüştür. Günümüzde ise tabanlık sistemlerde 350-450 kg/m3, terliklik sistemlerde ise 250-300 kg/m3 kalıp yoğunlukları neredeyse standart değerler haline gelmiştir.
Önümüzdeki dönemde 200-250 kg/m3 kalıp yoğunluğundaki terliklik sistemlerin genel olarak kullanıma gireceği ve yaygınlaşacağı öngörülmektedir.
Düşük yoğunluklu ayakkabılık sistemlerin geliştirilmesinde elde edilebilecek önde gelen faydalar aşağıda sıralanmıştır:
• Düşük maliyet (daha az hammadde kullanımı),
• PU’ın EVA ve diğer hammaddeler ile rekabet gücünün artması,
• Rahatlık ve hafiflik,
• Ayakkabı tasarımında esneklik (büyük modellerde ağırlık sorununun azalması),
• Çevresel etkinin azalması (hammadde sarfiyatı ve atık miktarlarının düşmesi).
Düşük yoğunluklu ürünlerin geliştirilmesindeki motivasyon son yıllardaki ekonomik
problemler, alım gücünün düşmesi ve hammadde maliyetlerinin artmasıyla daha da artmıştır. Bu nedenle ayakkabı sektöründeki üreticiler bu zorluklarla başa çıkabilmek
için zorunlu olarak düşük kaliteli hammadde ve ucuz dolgu kullanımı gibi farklı arayışlar içerisine girmişlerdir.
Bu yöntemler son ürünün ömrünü, esneme dayanımını (adım sayısı vb.), mekanik / fiziksel
özelliklerini olumsuz etkilemektedir. PU sistem evleri de son ürün kalitesini bozmayacak
şekilde, üreticilerinin maliyetlerini düşürecek düşük yoğunluklu sistemlerin geliştirilmesi çalışmalarını hızlandırmıştır.
Son yıllarda PU sektöründe yaşanan gelişmeler, düşük yoğunluk terliklik sistemlerin
geliştirilmesini kolaylaştırmıştır. Poleks Kimya tarafından geliştirilen yenilikçi reçine ve katkı maddeleri ultra düşük yoğunluklu terlik sistemlerinin elde edilmesine olanak sağlamıştır.
Ayrıca hücre yapısını, açıklığını ve dağılımını etkileyen yeni nesil yüzey aktif maddeler (silikon vb.) ile PU reaksiyonunun gerçekleşmesini / hızlanmasını sağlayan yeni nesil katalizörlerin global üreticiler tarafından geliştirilmesi de düşük yoğunlukta sistemlerin
gelişimine katkı sağlamıştır.
Poleks Kimya, ayakkabılık sistemlerdeki geniş ürün ailesi (FootPUR) ile bu alanda önde gelen sistem evlerindenbir tanesidir. Bu ürün ailesinde, farklı yoğunluk, esneklik, sertlik, reaksiyon hızı özelliklerinde sistemler (20’den fazla farklı özellikte sistem) bulunmaktadır.
Özellikle düşük yoğunluklu, düşük sertlikte ve yüksek fleksibilite özelliklerine sahip farklı sistemler bu ürün grubunda ön plana çıkmaktadır. Poleks Kimya Ar-Ge ekibi 2022 yılı içerisinde Ultra Düşük Yoğunluk Terliklik Sisteminin Ar-Ge çalışmaları ile pilot üretim ve müşteri denemelerini başarıyla tamamlamıştır.
Poleks Kimya Ar-Ge ekibi tarafından geliştirilen ultra düşük yoğunluk terliklik sistem standart ürünlere göre ortalama %25 daha düşük kalıp yoğunluğuna sahiptir. Düşük yoğunluk terliklerde boyutsal stabilite, hücre yapısı, cilt kalitesi ve mekanik özellikler kritik hale gelmektedir. Poleks Kimya ultra düşük yoğunluk terliklik sistemi fiziksel özellikler bakımından da en az standart ürünler kadar iyi sonuçlar vermektedir (Tablo 1).
Sistem geniş çalışma oranı aralığına, kalıpta iyi akışkanlığa ve hızlı kalıp açma süresine sahiptir. Ürün yüksek esnekliğe, hızlı geri dönüş (“rebound”) özelliğine, dolgun iç hücre yapısına, pürüzsüz cilde, sıcak ve soğuktan az etkilenme özelliğine sahiptir. Ayrıca bu ürünün çift yoğunluklu sistemlerde oldukça hafif ve konforlu bir ara taban sistemi olarak da kullanılabileceği öngörülmektedir.
Bunun yanında Poleks Kimya ürün üzerinde yapabileceği küçük değişiklikler ile müşteri isteğine bağlı olarak farklı özelliklerde (daha sert / yumuşak, daha yavaş / hızlı vb.)
sistemler de geliştirebilmektedir.
Yücel Aktay - Kimya Yüksek Mühendisi
Ar-Ge ve Teknik Destek Sorumlusu
Poleks Kimya San. ve Tic. A.Ş.
Dr. Murat Baranak - Kimya Mühendisi
Ar-Ge ve Kalite Kontrol Müdürü
Poleks Kimya San. ve Tic. A.Ş.
Cihat Mıhla - Kimya Mühendisi
Ar-Ge ve Teknik Destek Sorumlusu
Poleks Kimya San. ve Tic. A.Ş.
Mesut Gürgen - Kimyager
Teknik Destek ve İş Geliştirme Yöneticisi
Poleks Kimya San. ve Tic. A.Ş.
