Poliol Nedir?
Polioller, en az 2 fonksiyonel grup içeren ve bu gruplar üzerinden izosiyanat (NCO) grupları ile reaksiyona girerek poliüretan yapılarını oluşturan reaktif hammaddeler anlamına gelir. Polioller kullanım alanlarına bağlı olarak çeşitli gruplara ayrılmaktadır.
Polioller hidroksil ve amino sonlu olmak üzere iki temel gruba ayrılmaktadır. Poliüretan ürünlerin özellikleri çok büyük oranda içeriklerindeki poliollerden etkilenmektedir. Poliüretan ürünlerin birçok kimyasal, fiziksel ve mekanik özellikleri yapılarında kullanılan poliollerin kimyasal yapıları ile doğrudan bağlantılıdır.
Poliüretanların hazırlanmasında kullanılan poliollerin karakterizasyonu çeşitli yöntemlerle yapılabilmektedir. Poliollerin karakterizasyonu hidroksil sayılarına, fonksiyonalitesine, molekül ağırlığı ve dağılımına, ekivalent ağırlığına, su içeriğine, reaktivitesine, viskozitesine, yoğunluğuna, rengine ve asit değeri göz önünde bulundurularak yapılmaktadır.
Poliüretan sistemlerinde kullanım oranları dikkate alındığında yaygın olarak polieter polioller ve poliester polioller öne çıkmaktadır. Ayrıca, amin sonlu polieter polioller ve az bir oranda da polikarbonat poliollerden de faydalanılmaktadır.
Poliollerin kullanım alanları nelerdir?
Poliol yapıları üzerindeki en az iki hidroksil fonksiyonel grubun izosiyanat grupları, vermiş olduğu reaksiyon ile poliüretan yapıları oluşturulmaktadır. Poliüretanlar ise ayakkabı sektörü, yapı ve inşaat sektörü, mobilya sektörü, otomotiv sektörü, ısıtma-soğutma sektörü başta olmak üzere birçok endüstriyel alanda kullanılmaktadır.
İzosiyanatların en önemli reaksiyon eşleri poliollerdir. Poliol bileşikleri hidroksil sayılarına ( OH sayısı, mgKOH/g) göre karakterize edilirler. Poliollerin molekül ağırlıklarının büyümesine bağlı olarak hidroksil sayılarında düşme görülmektedir.
Polioller başlıca, polieterler ve poliesterler olmak üzere iki türdedirler ve günümüzde kullanılan poliollerin %80-90 ‘nı polieter poliollerdir.
Poliol çeşitleri nelerdir?
Poliol çeşitleri arasında poliester polioller ve polieter polioller yer almaktadır. Poliester polioller, dikarboksilik asitlerin ve glikollerin yoğuşma reaksiyonu ile üretilir. Poliester polioller , glikollerin ve diasitlerin ya da türevlerinin poliesterifikasyonu ile üretilmektedir.
Polieter polioller, monomerler arasında eter bağları kurulacak şekilde polimerize edilmiş zincir yada ağ yapıdaki polimerik yapılardır. Polieter polioller poliüretanların üretiminde yüksek oranda kullanılan hidroksil fonksiyonel oligomerlerdir.
Kaynak
