Lojistik ve Kimya
Dergimizin bu sayısıyla birlikte yeni bir yazı dizisine başlıyoruz. Bu yazı dizimizde, lojistik ve tedarik zinciri yönetimini, özellikle kimya sektöründeki uygulamalarıyla incelemeye çalışacağız. Dilerseniz şimdi, lojistiğin temel kavramları ve kökenleriyle başlayalım.
Temel Kavramlar
Lojistik, bir dizi ayrı faaliyetin koordine edilmesi süreci olarak düşünülebilir. 1991 yılında Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir ticaret örgütü olan Lojistik Yönetimi Konseyi, lojistiği, “Malların, hizmetlerin ve ilgili bilgilerin, müşteri gereksinimlerine uymak
amacıyla kaynak noktasından tüketim noktasına verimli, etkili akışının ve depolanmasının planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi süreci” olarak tanımlamıştır. Elbette bu tanımlama daha çok ticari bir bakış açısını temsil etmektedir.
Aslında lojistik başlangıçta, askeri personelin ekipman ve malzemeleri nasıl elde ettiği, depoladığı ve taşıdığına atıfta bulunmak için kullanılan askeri temelli bir terimdi.
Lojistik, ürünlerin veya hizmetlerin belirlenmiş bir yere, üzerinde anlaşmaya varılan zaman, maliyet ve koşullarda taşınmasını ifade eder.
Antik Roma ve Yunan savaşları günümüzün lojistik sistemlerinin temelini oluşturmaktadır. Roma, lejyonlarına ikmal yapmak için oldukça verimli bir lojistik sistem geliştirmişti. “Lojistikas” adı verilen askeri görevliler, askerlerin verimli bir şekilde ilerleyebilmesi
için kaynakların ikmalini ve tahsisini sağlamaktan sorumluydu.
Orta Çağ boyunca ayrıntılı tedarik sistemleri, yollar ve depolar kullanıldı. Hisarlar
ve şatolar, çevredeki kırsal bölgenin ekonomisiyle desteklenen depolar haline geldi. Sanayi Devrimi sırasında, demiryolları ve gemilerin eklenmesiyle lojistik büyük ölçüde gelişti.
Birinci Dünya Savaşı, endüstriyel yetenekleri daha da artırdı. İçten yanmalı motor, motorlu taşıtların yaygın olarak kullanılmasına yol açtı. İkinci Dünya Savaşı, ulaşım ve iletişimdeki dramatik ilerlemelerle karakterize edildi.
ABD tersaneleri, deniz ticaretini (Amerika Birleşik Devletleri’nin seyrüsefere elverişli
suları içinde ve dışında ticaret veya mal ve hizmet taşımacılığı yapan ABD sivil mülkiyetindeki ticari gemilerden oluşan bir filo) genişletmek için benzeri görülmemiş bir hızda performans gösterdi.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra lojistik, savaştan ticarete kaydı. Ürünlerin fiziksel dağıtımı, sefere hazır faaliyetlere odaklanarak başladı. Yükleme emirleri, ürünlerin dağıtımı, depolama ve antrepo, üretim planlama ve müşteri hizmetleri günümüzde lojistik
sürecin önemli yönleridir.
Günümüzde “Lojistik” terimi artık iş sektöründe, özellikle imalat sektörlerindeki şirketler tarafından, kaynakların tedarik zinciri boyunca nasıl ele alındığına ve taşındığına atıfta bulunmak için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Ürünleri A noktasından B noktasına ulaştırmanın bir yolu olarak başlayan süreçte
dev bir endüstri olan lojistik doğmuş oldu. Artık birçok şirket, tedarik zinciri yönetimi faaliyetlerinin bir kısmı veya tamamı için dış kaynak kullanımına güveniyor ve bu da verimli nakliye için üçüncü taraf lojistik şirketlerinin gelişmesine neden oluyor.
Yönetim ve İşletmede Lojistiği Anlamak
Basit bir ifadeyle, lojistik yönetiminin amacı, doğru miktarda kaynağa veya girdiye doğru zamanda sahip olmak, uygun yere uygun koşullarda ulaştırmak ve doğru iç veya dış müşteriye teslim etmektir.
Verimli bir tedarik zinciri ve etkili lojistik prosedürler, maliyetleri azaltmak ve verimliliği korumak ve artırmak için gereklidir. Kötü lojistik, zamansız teslimatlara, müşterilerin ihtiyaçlarının karşılanamamasına ve nihayetinde işletmenin zarar görmesine neden olur.
İş lojistiği kavramı 1960’lardan beri dönüşüme uğramıştır. Tedarik zincirlerinin küresel genişlemesiyle birlikte, şirketlere ihtiyaç duydukları malzeme ve kaynakları sağlamanın artan karmaşıklığı, tedarik zinciri lojistiği alanındaki uzmanlara ihtiyaç duyulmasına
yol açmıştır.
Modern çağda, teknoloji patlaması ve lojistik süreçlerin karmaşıklığı, tedarik zinciri boyunca kaynakların hareketini hızlandıran lojistik yönetim yazılımlarını ve uzmanlaşmış lojistik odaklı firmaları ortaya çıkardı.
Büyük çevrimiçi perakendecilerin perakende ortamına hakim olmasının bir nedeni, tedarik zincirinin her halkası boyunca lojistiklerinin genel inovasyonu ve verimliliğidir.
Genellikle büyük perakendeciler veya üreticiler, lojistik ağlarının büyük bir kısmına
sahiptir. Ancak çoğu şirket, işlevi üçüncü taraf lojistik sağlayıcılara (3PL’ler) yaptırır.
Bu şirketler lojistik alanında uzmanlaşmıştır ve üreticilere, perakendecilere ve büyük bir mal taşıma ihtiyacı olan diğer sektörlere hizmet sunmaktadır. Bazıları uçaklardan gemilere ve kamyonlara, depolara ve yazılıma kadar tüm altyapı yelpazesine sahipken, diğerleri sadece
sürecin belirli alanlarında uzmanlaşmışlardır.
Gelecek sayımızda bu süreçleri, özellikle
kimya ve ilgili sektörlerdeki uygulamalarıyla detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Derleme ve Çeviri: B. Serhat Cengiz
Kaynakça
• https://www.hdcusa.com/news/history-of-logistics-distribution-and-supply-chain-management
• https://www.techtarget.com/searcherp/definition/logistics
• https://www.investopedia.com/terms/l/logistics.asp#citation-2
• https://www.britannica.com/topic/logistics-business
• Görsel kaynak: pixabay.com/
