Terlik günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Terlik kelimesinin sözlükteki karşılığı ‘teri emmesi için ayak altına konan keçe ‘olarak tanımlanmıştır. Aslında bu açıklama terliğin uzun yıllardan bu yana hangi amaçla kullanıldığını ortaya koymaktadır.
İlk terlikler 1400’lerde Avrupa’da giyilmeye başlanan topuksuz, yanları açık ayakkabılardı. 1900’lere gelindiğinde Osmanlı saray mensupları da uzun topuklu terlikler giymeye başlamıştı. Günümüz koşullarında ise birçok şey gibi terlik de revizyona uğrayarak daha modern ve uygulanabilirliği pratik bir hal aldı.
Poliüretan terlik tabanları alternatif taban ürünlerine (kauçuk, eva vb.) göre daha üstün mekanik özelliklere sahiptir. Aşınmaya karşı dirençli, farklı şekil ve renkte üretilebilme potansiyeline sahip oldukları için tercih sebebidir.
Bu tercihler trend ile uyum, konfor, dayanıklılık, esneklik, hafiflik özellikleri ile tasarlanmaktadır. Poliüretan tabanların iç yapıları gözenekli süngerimsi bir yapıdır. Bu yüzden özgül ağırlıkları oldukça düşüktür.
Bu özelliklerinden dolayı kalın yapılı veya dolgulu tabanlarda ve ince tabanlarda da rahatlıkla kullanılabilir. Poliüretan tabanlar hafif olmalarının yanı sıra yüksek kayma dirençlerinden dolayı taban sektöründe çokça kullanılır.
KIMfoot NG sistemlerinin kullanım alanları yazlık ve baharlık terlik tabanları ile yüksek ökçe-sert yazlık taban üretimlerine yönelik tasarlanan üç bileşenli (polyester + katalizör + izosiyanat) sistemlerdir.
KIMfoot NG sistemleri, 300-360 kg/m³ yoğunluk, 50- 70 shA sertlik değerleri aralığı gibi geniş bir ürün yelpazesine sahip şekliyle piyasada yerini almıştır.
Grafik 1. KIMfoot NG sistemlerinin ortalama yoğunluk(kg/m3) – sertlik(shA) verileri örneği
Poliüretan terlik taban üreticileri alçak basınç döküm makineleri ile farklı yoğunluk, şekil ve sertlik değerlerinde basımlar yapmaktadır. Basılan bu tabanların üretimin hemen ardından veya sonrasında da çekme-çökme yapmaması, formunu kaybetmemesi çok önemlidir.
Ar-Ge olarak çalışmalarımızı simülasyon merkezimizde, alçak basınç makinesi ve gerekli ekipmanlar eşliğinde müşteri koşullarını göz önünde bulundurarak neticelendiririz.
KIMfoot NG sistemlerinin öne çıkan başlıca özellikleri aşağıdaki gibidir;
• Oran tolerans aralığı geniş,
• Yüksek flex özelliği (Adım atma sayısı),
• Farklı sertlik aralıklarında çalışma imkânı,
• Düşük ve yüksek yoğunluk,
• Kısa kalıp açma süreleri ile üretim verimliliğini artırması.
Bir izosiyanat grubu ile bir glikol grubunun reaksiyona girmesi sonucu poliüretan oluşur. Izosiyanat bileşeninin aktif grubu -NCO iken glikolün aktif grubu ise -OH’dir.
Reaksiyona giren -NCO ve -OH grupların sayıları eşit olduğunda stokiyometrik olarak izosiyanat/Poliol oranı 1 olur.Bu oran index olarak adlandırılır ve NCO/OH oranının 1 olması index 100 olduğu anlamına gelir.
Taban gruplarında index 100 hesaplanır ve tek orandır.Doğru oranda çalışılması büyük önem arz etmektedir. Aksi halde nihai üründe çeşitli sorunlarla karşılaşılabilir.
NCO grupları fazla ise sert bir yapı ve NCO grupları az ise yumuşak çamurumsu bir yapı oluşur.
KIMfoot NG sisteminde bu oranın biraz fazla ya da az olması durumlarında dahi ürünün çalışma performansında ve nihai üründe de bir sıkıntı oluşturmaması öne çıkan özelliklerindendir.
Örneğin, bir NG sisteminin laboratuvar koşullarındaki index 100‘deki oran ve index 100’ün alt ve üstündeki oranlarda poliüretan reaksiyonunun tamamlanmasının hemen ardından penetrometre ile ölçülen sertlik değerleri birbirine çok yakındır. Bu da proses koşullarında, bir kusur kapatıcılık ve çalışma kolaylığı sağlamaktadır. Grafik-2
Grafik 2. Bir KIMfoot NG sisteminin oran değerlerine göre sertlik grafiği
Ayakkabı tabanlarında adım atma sayısı TS EN ISO 20344 standardına göre en az 30.000 adım olmalıdır. Terlik taban sistemlerinde böyle bir standart bulunmamasına rağmen, yeni nesil KIMfoot NG sistemleri ile bu standart sağlanmaktadır.
Ayrıca ürünün kalıpta yürümesi, yayılması, kalıbın şeklini alması, kalıbı doldurması, cildi ve kalıp açma zamanı kısa olduğundan seri üretimdeki performansı oldukça yüksektir.
KIMfoot NG sistemleri ile terlik tabanı üretiminde, geniş sertlik ve yoğunluk aralığında sorunsuz çalışılabildiği gibi aynı zamanda geniş oran aralığında da çalışılabildiğinden dikkatleri üzerine çekmiş ve pazarda büyüyerek hacmini artırmaya devam etmektedir.
Derya Tekin
Ar-Ge Sorumlusu
Ayakkabı Sistemleri
Kimteks Poliüretan San. ve Tic. A.Ş.
Seçil Akıncı
Ar-Ge Sorumlusu
Ayakkabı Sistemleri
Kimteks Poliüretan San. ve Tic. A.Ş.
