Askeri Kaplama Standartları

29.04.2020

Savunma Sanayi Nedir?

Ulusal savunma alanında gerekli bulunan araç ve gereçlerin üretimini sağlayan sektörü savunma sanayi olarak belirtebiliriz. Daha detaylı olarak; kendi sınırlarını deklare etmiş her ülke, devamlılığını sağlayabilmek için bu sınırları korumak zorundadır. Ülkeler sınırlarını koruyabilmek için, insan gücünden oluşan, direkt koruyabilecek ya da gerekli araç gereçten yararlanabilecek bir ordunun yanı sıra, tüm bu durumlar için gerekli araç gereçlere de sahip olmalıdır. Savuma sayanii sektörü gelişmiş ülkelerde ekonominin çok büyük bir kısmını oluştururken, daha az gelişmiş ülkelerde ise kaynağın aktarıldığı ve gelişimine öncelik verilen sektörler arasındadır. Savunma sanayi, ülkelerin güven ve refah içerisinde devamını sağlayabilmesi için de oldukça önemlidir. Günümüzde savunma sanayisi en gelişmiş olan ülkeler; Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, İngiltere, İsrail gibi hem ekonomik alanda oldukça gelişmiş, hem de siyasal poziyonu dolayısıyla stratejik konumlarda olan ülkelerdir. Ülkemizde de temel savunma sanayii gereksinimlerinin üretimi noktasında önemli çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri, askeri araç gereç üretimi yapan ülkelerin başında olup, askeri araçların korozyondan korunması için özel kaplama standartları geliştirilmiş ve bunları MIL STD olarak adlandırmıştır. Bu makalemizde MIL (Military Standart) Standartlarından ve özel bir askeri kaplama olan CARC kaplamadan bahsedeceğiz.

ABD Askeri Savunma Bakanlığı tarafından standart hedeflerine ulaşmak için sıklıkla “MIL-STD”, “MIL-SPEC” veya (resmi dil dışında) “MilSpecs” olarak isimlendirilen bir ABD savunma standardı kullanılır. Bir şartnamenin nasıl arşivleneceğine ait detay özellikleri, MIL-DTL ile standartlara bağlanmıştır.

Standartlar, beraber iş yapmayı sağlamada, ürünlerin belirli zorunluluklarını karşılamada, güvenilirliklerini, stabil olmalarını, sahip olduğu total maliyetleri, lojistik sistemlere uygunluğunu ve benzer özellikler ile ilgili hedefleri karşılamada kullanılır. Savunma standartları ayrıca diğer savunma devlet kuruluşları, teknik kuruluşlar ve endüstri kuruluşları tarafından da kullanılır. Savunma sanayiinde boyalar ve kaplamalar korozyonun önlenmesinde büyük bir rol oynar. Bu standartlara uygun olarak üretilmiş ve standartlar dahilinde uygulanan boyalar korozyon önleme , malzemede tahribatı azaltma, yangından koruma gibi birçok niteliğe sahip olur. MIL-DTL şartnamelerinden bazıları şunlardır. MIL-DTL-14072 Bu şartname, toprak elektroniği ekipmanlarını askeri kullanımda karşılaşılan iklim koşullarının kötüleşen etkilerinden korumak için gerekli son işlemlerin gerekliliklerini kapsar. MIL-DTL-15090 Bu şartname litre başına 250 gram (maksimum) (galon başına 2.08 pound) uçucu organik bileşik (VOC) ile uyumlu kaplamayı kapsar. Boya, gemide kullanılan ekipman, makine, mobilya ve elektrik panosu gibi elektrikli ekipmanlarda son kaplama olarak kullanılmak üzere açık gri ekipman emayesidir.

Bu ürün VOC hava kirliliği yönetmeliğinin geçerli olduğu her yerde kullanılabilir. Bu şartname kapsamına giren açık gri ekipman emayesi, reaktör tesisi boyama programları tarafından kapsanan uygulamalar dahil olmak üzere tüm iç kuru alanlarda kullanım için hava kurumalı, solvent bazlı bir kaplamadır. Bu ürün tek bir kutuda verilir ve inceltilmeden kullanılır.

MIL-DTL-24441 Bu şartname, yüzeyleri çevresel risklere karşı korumak için tasarlanmış bir dizi iki bileşenli epoksi-poliamid boyayı kapsar. MIL-DTL-24607 Bu şartname, yarı parlak, klorlu alkid reçinesi, kuruduğunda yanmayı ya da alevlenmeyi desteklemeyen ve astarlanmış, pürüzsüz metal, cam takviyeli plastik (GRP), ahşap ve plastik/kompozit yüzeylerde kullanım için emaye içerir. MIL-DTL-24631 Bu şartname, iki renk kamuflaj boyası ve esnek beyaz işaretleme boyası için gereksinimleri kapsar. MIL-DTL-53022 Bu şartname, demirli ve demir dışı yüzeyler için çabuk kuruyan, korozyonu önleyen bir epoksi astar içerir. Astar kurşunsuz , kromatsızdır ve solvent emisyonları için hava kirliliği gereksinimlerini karşılar. MIL-DTL-5303 Bu şartname, askeri taktik teçhizatta zemin kaplama, havacılık ve ilgili destek varlıklarını içeren bir son kat olarak kullanılmak üzere tek bileşenli, polimerik düzleştirilmiş, kimyasal maddeye dirençli, alifatik poliüretan kaplamayı kapsar. Belirtilenler dışında, malzemeler kobalt ve altı değerlikli olmayan krom dışındaki inorganik tehlikeli hava kirleticilerinden (HAP’ler), uçucu organik tehlikeli hava kirleticilerinden (HOT) arındırılmıştır. Kaplama kurşun, kadmiyum, kadmiyum bileşikleri ve altı değerli krom içermez. Kirleticilerinden (HOT) arındırılmıştır. MIL-DTL-53072 Bu şartname, askeri teçhizatta kullanılan CARC sistemlerinin uygulanması ve denetlenmesi ile ilgili gereklilikleri kapsar. Kaplanacak yüzeyler için uygun malzeme ve prosedürlerin seçim sürecinde kullanım için gereklidir ve tabloda referans verilen temizlik, ön işleme ve kaplama özellikleri için ek uygulama, inceleme ve kalite kontrol bilgisi sağlar. MIL Standartlarıyla Bazı Boya Uygulamaları Bu standartlar göz önüne alınarak gelişen teknolojiyle birlikte askeri kurumlarda kullanılan taşıtların yakıt tankerleri, düşük güçteki silahlı yangın nedeniyle yakıt tankerlerinin sızıntısını en aza indirgemek veya önlemek için tasarlanan içeriğinde yangına dayanaklı üretan ve özel intümesan süper emici polimer ihtiva eden boya ile kaplanır. İntümesan süper emici polimer bir merminin oluşturduğu istenmeyen giriş ve çıkış deliklerini kapatmak için üretan ile birlikte hareket eder.

MIL Standartlarıyla Bazı Boya Uygulamaları

Bu standartlar göz önüne alınarak gelişen teknolojiyle birlikte askeri kurumlarda kullanılan taşıtların yakıt tankerleri, düşük güçteki silahlı yangın nedeniyle yakıt tankerlerinin sızıntısını en aza indirgemek veya önlemek için tasarlanan içeriğinde yangına dayanaklı üretan ve özel intümesan süper emici polimer ihtiva eden boya ile kaplanır. İntümesan süper emici polimer bir merminin oluşturduğu istenmeyen giriş ve çıkış deliklerini kapatmak için üretan ile birlikte hareket eder.

Güvenlik için yapılan yangın koruma boya uygulamalarından biri de 350°C’nin üzerindeki sıcaklığa maruz kaldığında soğutma gazları oluşturan termal olarak aktif malzemelerle doldurulmuş bir modifiye epoksi bağlayıcıdır. Bu yüksek ısıya dayanıklı kaplama, 1000°C üzerindeki sabit sıcaklıklara dayanabilir ve 5000°C ‘ye kadar olan patlamalara dayanabilir. Bu kaplama hem askeri hem de ticari uygulamalar için kullanılabilir.

CARC Kaplamalar

CARC (Kimyasal Maddeye Dirençli Kaplama), 1985 yılından bu yana askeri savaş gereçlerinden, tüm silahlı servislerin savaş araçları, uçak, mühimmat ve taktik ekipmanlarında son kat kaplaması olarak kullanılan iki komponentli bir poliüretan boyadır. CARC, sıvı kimyasalara maruz kaldıktan sonra kolayca temizlenecek şekilde tasarlanmıştır ve ayrıca kaplama suya, hava koşullarına, hidrokarbonlara ve asitlere karşı dayanıklıdır. Kaplama yapılan donanımı algılamayı zorlaştıran bir kızılötesi imza içerir. Bileşen A, bir poliester reçinesi, bileşen B ise bir alifatik izosiyanat sertleştirici ajandır.

CARC sistemi ön işlemler, astarlar ve son katların bir kombinasyonudur. Yüzey hazırlığı ve ön temizlikten sonra, araçların dış yüzeyleri bir epoksi astar ile, daha sonra bir alifatik poliüretan son kat ile boyanır. Gövde tipi araçların iç kısmı epoksi astarın üzerine bir epoksi enamel ile kaplanır.

CARC korozyona ve kimyasal maddelerin nüfuz etmesine karşı direnir. Alkid boya gibi kimyasal ajanları içine çekmez. Aynı zamanda, kirletici temizleme solisyonları ile çıkarmaya karşı dirençlidir.

Kimyasala dirençli kaplama (CARC), cildi ve solunum sistemini oldukça rahatsız eden izosiyanat (HDI) içerir. HDI’nun derişik konsantrasyonları, kaşıntı ve kızarıklık belirtileri, boğaz ve burundaki yanma hissi ve gözlerin sulamasına sebep olabilir. Aşırı konsantrasyonlarda, HDI öksürük, nefes darlığı, solunum sırasında ağrı, balgam da artış ve göğüs sıkışmasına sebep olabilir. CARC boya kullanıldığında aşağıdaki önlemlerin alınması elzemdir:

• Hava örneklemesinin standartların altında bir oran göstermediği sürece CARC boyası kullanırken daima respiratör kullanın. Hava örneklemesi standartların altındaysa, filitreli respiratör kullanın. • Cildi veya gözleri CARC boya ile temastan koruyun. Daima koruyucu ekipman kullanın (eldiven, maske, emniyet gözlüğü, vb.). • CARC boyasını uygularken yeterli havalandırma olmasına dikkat edin. • Karıştırılmış CARC son derece yanıcıdır. Sadece iyi havalandırılmış mekanlarda kullanın. Alev, kıvılcım ve diğer ateş kaynaklarından uzak tutun. • CARC’yi, 400°F’yi aşan manifolt ve susturucular gibi öğeler için kullanmayın. Zehirli dumanlardan ekipman hasar görebilir. • CARC kaplı malzemelere asla kaynak yapmayın veya bunları kesmeyin. • CARC Boyalı ekipmanı, yüksek verimli hava temizleyici solunum cihazları kullanılmadan kumlamayın. • CARC boyaya maruz kalırsanız, olası belirtilerinin farkında olun; ilk maruziyetten birkaç gün sonra belirtiler ortaya çıkabilir. Belirtiler saptanırsa derhal tıbbi yardım isteyin. • Kullanılmayan (CARC) karışımları tehlikeli atık olarak kabul edilir.

Kullanımla İlgili Notlar:

• CARC renkleri, birbirlerine karıştırılmamalıdır, çünkü bu, son ürüne uygulandığında, bireysel etkililiğini değiştirecektir. • CARC’yi esnek öğeler üzerinde kullanmayın. Sertliği nedeniyle, büküldüğünde kırılabilir. • CARC’yi kauçuk, lake kaplamalar veya vinil üzerinde kullanmayın. • CARC, eloksallı veya parkerize yüzey içeren malzemeler (silahlar gibi) üzerinde kullanılmaz. • CARC ahşapta da son kat olarak kullanılmaz. Ahşap hava değişiklikleri ile genleşir ve daralır. CARC ahşap ile hareket etmeye yetecek kadar esnek değildir, bu yüzden çatlayabilir ve soyulabilir. Temiz Hava Yasası ve 1990 değişiklikleri sonucunda ortaya çıkan federal ve yerel yönetmelikler, yüzey kaplamaları uygulaması sırasında yayılan VOC (Uçucu organik bileşik) miktarını sınırlar. Yanıt olarak ABD Ordusu Araştırma Laboratuarı Kaplama Araştırma Ekibi, suda dağılabilir CARC (WD CARC) oluşturan daha düşük bir VOC içeriğine sahip bir formül geliştirdi. Bu yeni formülasyon kurşun ve kromsuz, daha fazla aşınma ve çizilmeye karşı dayanıklıdır.

Su Bazlı CARC:

• Su içerir ve su ile inceltilir. • WD CARC’nin solvent içeriği solvent bazlı CARC’nin yarısı kadar düşüktür. Aynı zamanda tehlikeli hava kirleticileri içermez. • Mevcut tüm CARC astarları ve son katları ile tamamen uyumludur. • Uygulama sonrasında daha esnektir. • Daha dayanıklıdır ve eski CARC kadar kolay çizilmez. • Her türlü hava koşulunda çok daha dayanıklıdır. • Eski CARC gibi solmaz. • Sprayleme ve fırça uygulaması sırasında gereken kişisel koruyucu ekipmanlar solvent bazlı CARC ile aynıdır.

Tipik CARC Uygulamaları:

• Uzay / Havacılık: Savaş ve Ulaşım Uçakları, Savaş Araçları. • Savaş Alanı ve Ulaşım Araçları. • Destek Ekipmanları, Radar Tesisatları. • Taktik Savaş Gemisi Ekipmanları. • Denizcilik / Savaş Gemisi: Tuzlu su ortamlarında korozyon direnci. • Savaş Gereçleri: Korozyona karşı koruma ve aşınma direnci.

Kaynakça:

1) https://en.wikipedia.org/wiki/United_States_Military_Standard 2) https://www.steelconstruction.info/Paint_coatings#Etch_primers 3) https://www.microsurfacecorp.com/coating_solution_military.php 4) https://blog.pasternack.com/uncategorized/difference-mil-std-mil-hdbk-mil-dtl-mil-prf-mil-spec/ 5) http://everyspec.com/ (https://www.hit-usa.com/battlejacket.php 6) https://www.qp-c.com/defense-military-1 7) Olive- Drab, About the Original CARC Paint, Erişim tarihi: 5 Şubat 2018, http://olive-drab.com/od_mvg_ camo_carc2.php 8) Inetres, Chemical Agent Resistant Coating (CARC), Erişim tarihi: 5 Şubat 2018, http://www.inetres.com/gp/ military/cv/carc.html 9) Elekcrolurgy, CARC (Chemical Agent Resistant Coating) Paint, Erişim tarihi: 5 Şubat 2018, https://electrolurgy. com/processes-services/carc/