Arttırılmış gerçeklik (AR), gerçek dünya ortamı üzerine, ses,video, grafik veya GPS verileri gibi içeriklerin yansıtılmasıdır. Arttırılmış gerçeklik, genel olarak bir gözlük vasıtasıyla kullanıcıya yansıtılır. Bu içerik mobil bir cihaz veya bilgisayar tarafından üretilmektedir.
Sanal gerçeklik yani VR (Virtual Reality) ise, gerçek hayatta olabilecek bir ortamın veya durumun yapay olarak bilgisayar tarafından üretilen bir simülasyonu veya rekreasyonudur. Görme ve işitme isteklerini uyandırarak kullanıcıyı bu yapay dünyanın gerçekten içindeymişçesine hissettirir.
Bu iki teknoloji çoğunlukla birbirine karışmış durumdadır ancak aralarında temel bir fark vardır. Sanal gerçeklik tamamenyapay bir simülasyon oluşturmaktadır, artırılmış gerçeklik ise bir kullanıcının ortama bakış açısına etiketler,altyazılar ve diğer yararlı yerpaylaşımları eklemektedir.
Kökeni ve Tarihi
Artırılmış Gerçekliğin kökenlerinin, Ivan Sutherland’ın1960’larda imal ettiği ilk ekranlı kask olarak düşünülebilir.Ancak bu teknoloji, uzun yıllar boyunca pek gündeme gelmemişti.
Ancak 1990’ların başında, David Mizell veThomas Caudell’in Boeing’deki ilk endüstriyel ArtırılmışGerçeklik - Augmented Reality (AR) tasarımını geliştirdiler.İmalat sürecinin bilgisayar tarafından üretilen bir diyagramını,gerçek zamanlı bir dünya kaydıyla ve kullanıcının başının konumunun hesaplamasını da içerecek şekilde birleştirdiler ve bir ekranlı kask (HDM) geliştirdiler.
Bu teknolojiyede Artırılmış Gerçeklik ismini uygun gördüler. AR’nin imalat uygulamasını göstermek için çağdaş birkaç prototip önerildi. 1993 yılında bir bakım-onarım yardımı için bilgi temelli AR kavramını tanıtan Steven K. Feiner ve diğer yazarlar tarafından bir lazer yazıcı bakım uygulaması gösterildi.
Bu sistemde, bir kullanıcının işaret ettiği parçanın ismi, bağlı olduğu motor üzerinde beliriyordu. 2000’li yıllara gelindiğinde, AR’ye olan ilgi oldukça artmıştı. Bazı önemli gruplar finanse edildi.
Alman Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı, ARVIKA programıyla ilgili Alman endüstrilerinde AR teknolojisinin araştırılmasına ve uygulanmasına destek oldu.
Avrupa ve Amerika’daki şirketler ve şirketler arasındaki işbirliğiyle sağlanan STAR - Artırılmış Gerçeklerle Hizmetler ve Eğitim (STAR - Services and Training Through Augmented Reality) bir başka örnek olarak gösterilebilir.
ARVIKA’dan esinlenen, otomotiv ve havacılık bakımı üzerine Gelişmiş Artırılmış Gerçeklik Teknolojileri ARVESA da bu teknolojiye verilen önemi göstermektedir.
2010’lu yıllardan itibaren ise, mobil cihazların son derece güçlenmesi ve düşük maliyetlerle elde edilebilmesi Artırılmış ve Sanal Gerçeklik konusunda bir patlama yaşanmasına sebep oldu.
Akabinde, bu teknoloji için yeni senaryolar ve imkanlar oluşmaya başladı.Örneğin, tehlikeli meslekleri, benzer şekilde simüle etmek zordur; en iyi eğitmeler bile, çevredeki atmosferi tam olarak hissettirememektedir. Ancak şimdi teknoloji iki yeni çözüm sunuyor: sanal ve arttırılmış gerçeklik.
Stajyerler ve işe yeni başlayanlar yaşamlarını tehlikeye atmadan gerekli becerileri uygulamak için bu teknolojileri kullanabilirler.Kılavuzları ve bilgi formlarını bir kenara koyabiliriz, elbette en iyi öğrenme yolu, deneyimlemedir.
Deneyimsel öğrenimin önemi, pek çok meslekte uzun zamandır bilinmektedir;ancak araştırmalar soyut öğrenmeye yardımcı olduğunu göstermektedir.Diğer bir örnek olarak Teknik Servis konusunu düşünebiliriz.
Sahaya sürülen servis elemanları, kılavuz, teknik şema vs. gibi kaynakları yanında taşımak, tamir ve bakım operasyonu süresince bunlardan faydalanmak zorunda kalmaz.AR/VR sayesinde, tüm bilgiler gözlerinin önüne eş zamanlı olarak sunulacaktır.
Sesli komutlar sayesinde, sınırsız bir veritabanına ve bilgi kaynağına ulaşabilecektir. Bunların yetmediği durumda, daha tecrübeli iş arkadaşları ve yöneticiler, sanki oradaymışçasına sahadaki ekiplere yardımcı olabilecektir.
VR ve AR Eğitiminin Faydaları
VR ve AR sistemleri sayesinde, eğitimler tekrarlanabilir, geriye alınabilir, yapılan hatalar farklı şekillerde çözüme kavuşturulabilir.
Kaza, yangın gibi senaryolar, tekrar tekrar ve farklı varyasyonlarda sanal olarak yaratılabilir ve nasıl önüne geçileceği konusunda en optimum yaklaşımlar belirlenebilir.Ve tüm bunlar, hiçbir masraf ve tehlikeye yol açamayacaktır.
Peki tüm bu avantajlarına rağmen, neden bu teknoloji henüz daha çok yaygın bir şekilde benimsenmedi?
Mevcut Zorluklar
Maliyet baş engellerden biri olarak öne çıkıyor. AR/VR cihazları şu anda ünite başına oldukça yüksek maliyetlere sebep oluyor, ancak daha fazla ürün sağlayıcı piyasaya girdikçe bu durum değişmeye başlıyor. Facebook ve Samsung son zamanlarda tüketicilere yönelik bir VR sistemi sunmak için ortaklık kurdu.
Microsoft, mühendislerin verimliliklerini artırmalarına yardımcı olmak için bilgisayar destekli tasarım ve bilgisayar destekli üretim diyagramları sunabilen bir AR cihazı olan HoloLens’i piyasaya sürdü. Ve Google, şimdi “Project Aura” olarak yeniden adlandırılan AR Glass ürününün yeniden başlatıldığını açıkladı.
Şirket ayrıca ucuz bir VR sistemi (Google Cardboard) da başlattı ve VR ve AR eğitiminin maliyeti çok geçmeden düşecek.Ancak başka endişeler de var.
Günümüzde birçok VR cihazı,bir kerede bir saatten fazla kullanıldığında, kullanıcılarda geçici algılama kusurlarına yol açıyor. Geliştiriciler halihazırda bu soruna çözüm üretmek için çalışıyor.
İşletmenin Benimsenmesi
Mevcut sistemlerini kullanarak başarıya ulaşmış firmalar ve bu firmaların yöneticileri, varolan ve saat gibi işleyen sistemlerini değiştirme konusunda her zaman çok istekli olmayabilir. Aynı zamanda, yeni teknolojilerinin benimsenmesi,doğal bir maliyeti de beraberinde getirecektir.
Ancak, çok çeşitli çalışan eğitim uygulamaları ile hem VR hem de AR teknolojisinin gelecekteki kurumsal girişimler için önemli olacağı açıktır.
Yeni teknolojiler, baş döndürücü bir hızla gelişmekte ve geleneksel mekanizmalardan çok daha hızlı bir şekilde ucuzlamakta ve elde edilebilir olmaktadır. Rekabetçi bir ortam elde etmek isteyen yenilikçi şirketler, VR ve AR eğitimine geçiş yaparak rakiplerinin önüne geçebilirler.
Kaynakça / References
• Virtual Storytelling. Using Virtual Reality Technologies for Storytelling. International Conference ICVS 2001 Avignon,
France, September 27-28, 2001 Proceedings Editors: Balet, Olivier, Subsol, Gerard, Torguet, Patrice (Eds.)
• https://venturebeat.com/2016/02/21/how-vr-and-ar-will-be-training-tomorrows-workforce/
• http://fortune.com/2017/07/22/augmented-reality-corporate-training/
• https://www.forbes.com/sites/danielnewman/2016/09/20/hyper-training-and-the-future-augmented-realityworkplace/#
49d6aaea28b0
